معرفی و دانلود کتاب خلواره

معرفی کتاب خلواره

کتاب خلواره از ساموئل بکت مجموعه‌ای از نمایشنامه‌های رادیویی اوست که با لحنی ابزورد و انتزاعی به احساساتی مانند تنهایی، پوچی و مرگ اطرافیان پرداخته است. «خلواره»، «کاسکاندو»، «کلام و موسیقی» و «چرکنویس برای رادیو 1 و 2» هر کدام نمایشنامه‌هایی هستند که مخاطب را به سفری خلسه‌آور و در عین حال تأمل‌برانگیز می‌برند.

درباره‌ی کتاب خلواره

ساحلی مه‌آلود را تصور کنید. خروش بی‌وقفه‌ی امواج دریا که در گوشتان زمزمه می‌کند و حقیقتی تلخ را آهسته نجوا می‌کند. نسیمی سرد صورتتان را نوازش می‌کند و در دورست سایه‌ای محو، تک و تنها را می‌بینید که با خودش سخن می‌گوید. این فضای مه‌آلود که کلمات ناتمامْ سکوتش را درهم می‌شکنند، دنیایی است که ساموئل بکت (Samuel Beckett)، استاد بزرگ تئاتر ابزورد، در نمایشنامه‌های رادیویی‌اش خلق کرده است. کتاب خلواره (Embers) مجموعه‌ای از نمایشنامه‌های رادیویی بکت است که ما را به جهانی عجیب دعوت می‌کند؛ جایی که مرز بین واقعیت و توهم یا زندگی و مرگ، در پژواک صداهایی گنگ محو می‌شود.

صداهایی که از عمق خاکستر و دریا برخاسته‌اند

کتاب خلواره پنج نمایشنامه‌ی رادیویی را در بر می‌گیرد که خلاقیت و تأمل فلسفی نویسنده را به رخ می‌کشند. این آثار برای اجرای رادیویی نوشته شده‌اند و از صدا، سکوت، موسیقی و دیالوگ‌های پراکنده برای خلق کردن فضایی عمیقا احساسی و انتزاعی استفاده می‌کنند. در نمایشنامه‌ی خلواره، با مردی شکست‌خورده به نام هنری مواجه می‌شویم که با صدای امواج دریا کلنجار می‌رود. او با پدر مرده‌اش، همسرش ایدا و خاطره‌ی دخترشان ادی سخن می‌گوید و صدای دریا آرامش و عذاب را همزمان به او تحمیل می‌کند. این اثر غرق در ابهام است و مرگ و تلاش برای از بین بردن سکوت با کلمات را نشان می‌دهد. نمایشنامه‌ی کاسکاندو (Cascando) بر تعامل میان شخصیت‌های «بازکننده»، «موسیقی» و «صدا» تمرکز دارد. بازکننده می‌خواهد قصه‌ای را از طریق صدا و موسیقی کنترل کند. در این اثر با اجبار به روایت کردن و ناتمام ماندن موسیقی و کلام مواجه می‌شویم.

ساموئل بکت در نمایشنامه‌ی کلام و موسیقی (Words and Music) پیرمردی به نام کروک را میانجی رقابت میان «کلام» و «موسیقی» قرار می‌دهد تا مضمون عشق را توصیف کنند. این نمایشنامه تأملی است بر ناتوانی زبان در بیان احساسات عمیق و قدرت عمیق موسیقی در فرارَوی از کلمات. در نمایشنامه‌ی کوتاه چرکنویس برای رادیو 1 (Rough for Radio I) بکت دست روی ابهام‌های وجودی و زوال صدا می‌گذارد و در چرکنویس برای رادیو 2 (Rough for Radio II) با فضایی تاریک و شکنجه‌مانند مواجه می‌شویم که در آن «انیماتور» با خط‌کش استوانه‌ای و شلاقش از قربانی‌ای به نام فاکس انتقام می‌گیرد.

امواج، کلمات و خاموشی

در مجموعه نمایشنامه‌های رادیویی خلواره نقبی به اعماق ذهن انسان می‌زنیم. بکت با خلق کردن فضایی ابزورد و پست‌مدرن ما را با پرسش‌هایی بنیادین مواجه می‌کند: چرا حرف می‌زنیم؟ چرا قصه می‌گوییم؟ چرا این زندگی را ادامه می‌دهیم؟ او فلسفه‌ی ابزورد خود را در این مجموعه بازتاب داده است. کشمکش بی‌پایان میان شخصیت‌ها و جهان اطرافشان ما را به قلب فلسفه‌ی بکت باز می‌گرداند: «نمی‌توانم ادامه دهم، ادامه می‌دهم.»

مهدی نوید با کمک نشر چشمه توانسته است زبان پیچیده و شاعرانه‌ی بکت را به فارسی برگرداند و حس و حال وهم آلود و فلسفی آثار را حفظ کند.

کتاب خلواره برای شما مناسب است اگر

• به نمایشنامه‌هایی با حال و هوای ابزورد و پست مدرن علاقه‌مند هستید.
• می‌خواهید نمونه‌هایی از نمایشنامه‌های رادیویی بخوانید.
• از طرفداران آثار ساموئل بکت هستید.

در بخشی از کتاب خلواره می‌خوانیم

موسیقی: صدای ارکستر کوچکی که به‌آرامی سازهای‌شان را کوک می‌کنند.

کلام: خواهش می‌کنم! (صدای کوک ‌کردن. بلندتر.) خواهش می‌کنم! (صدای کوک‌ کردن به‌تدریج محو می‌شود.) دیگه چه‌قدر این بالا توی تاریکی زندونی باشم؟ (با انزجار.) اون هم با تو! (مکث.) مضمون… (مکث.) مضمون… تن‌پروری. (مکث. تندتند پشت هم، آهسته.) تن‌پروری قوی‌ترین میل نفسانیه و به‌واقع هیچ میلی قوی‌تر از میل به تن‌پروری نیست، در این حالت ذهن از همیشه بیش‌تر تأثیر می‌پذیره و به‌واقع  (صدای ناگهانی کوک‌ کردن. بلند، پرتب‌وتاب.) خواهش می‌کنم! (صدای کوک‌ کردن به‌تدریج محو می‌شود. مانند قبل.) در این حالت ذهن از همیشه بیش‌تر تأثیر می‌پذیره و به‌واقع ذهن در هیچ حالت دیگه‌ای جز این این‌قدر تحت‌تأثیر قرار نمی‌گیره، با میل نفسانیه که ما حرکت روح رو درک می‌کنیم چه به دنبال و چه در حال گریز از لذت یا دردْ واقعی یا خیالیْ لذت یا دردْ لذت یا دردْ واقعی یا خیالی، از میان این‌همه حرکتْ وَ کیه که بتونه از میان این همه حرکت این‌ها رو بشمره و یکی دوتا هم نیستن تن‌پروری شدیدترین میل نفسانیه و به‌واقع روح آدم با هیچ حرکت دیگه‌ای پیش رانده نمی‌شه به اندازه‌ی این این این پیش‌وپس با هیچ حرکت دیگه‌ای روح آدم به پیش رانده نمی‌شه پیش و  (مکث.) پس. (مکث.) گوش کن! (صدای لخ‌لخِ باشتاب روفرشی از دور.) چه عجب! (لخ‌لخ بلندتر. صدای ناگهانی کوک کردن.) هیس!

(صدای کوک کردن به‌تدریج محو می‌شود. لخ‌لخ بلندتر. سکوت.)

فهرست مطالب کتاب

خلواره: قطعه‌ای برای رادیو
کاسکاندو: قطعه‌ای رادیویی برای موسیقی و صدا
کلام و موسیقی: قطعه‌ای برای رادیو
چرکنویس برای رادیو 1
چرکنویس برای رادیو 2
حواشی و تعلیقات
منابع