معرفی و دانلود کتاب پنج نمایشنامه‌ی مدرن نو

معرفی کتاب پنج نمایشنامه‌ی مدرن نو

ادبیات نمایشی ژاپن، با سبک‌هایی مانند «نو»، «کابوکی» و «بونراکو» شناخته می‌شود. بازآفرینی مدرن از تئاتر «نو» ژاپنی، کاری است که یوکیو میشیما در کتاب پنج نمایشنامه‌ی مدرن نو انجام داده است. میشیما، با نگاهی جسورانه و شاعرانه، تئاتر سنتی ژاپن را از قالب آیینی و نمادین خود بیرون کشیده و در بستر شهری، روان‌شناختی و فلسفی بازنویسی کرده است. این کتاب موفق به دریافت جایزه‌ی کیشیدا شده است.

درباره‌ی کتاب پنج نمایشنامه‌ی مدرن نو

تئاتر نو ژاپنی، با ویژگی‌های خاصی مانند حرکت‌های سنجیده، شخصیت‌های شبح‌گون و مضامین بودایی شناخته می‌شود. یوکیو میشیما (Yukio Mishima) برای بازآفرینی این سبک، نه تنها عناصر مذهبی و آیینی را کنار گذشته، بلکه ساختار روایی و فضایی را نیز دگرگون کرده است. با خواندن کتاب پنج نمایشنامه‌ی مدرن نو (Cinq Nô Modernes)، درمی‌یابیم که دوگانگی نقش‌ها در تئاتر نو یعنی شیته (شبح) و واکی (شاهد یا زائر) حفظ شده‌‌اند؛ اما آن‌ها شکل و شمایل تازه‌ای یافته‌ و بار مبهم و روان‌شناختی تازه‌ای به خود گرفته‌اند که با فضای مدرن و دغدغه‌های انسان امروزی سازگاری بیشتری دارد.

در پنج نمایشنامه‌ی سوتوبا کوماچی، یوروبوشی، طبل ابریشمی، آئویی و هانجو، شاهد شکل‌گیری ساختاری نمادین و شاعرانه هستیم که در تئاتر و ژاپنی جلوه‌گر شده و مرزهای میان واقعیت و خیال را از میان برداشته است. یوکیو میشیما در نمایشنامه‌های خود، خاطره را به‌عنوان عنصری اصیل مطرح کرده است که همچون شبحی بر زندگی شخصیت‌ها سایه می‌افکند. در نمایش‌های سنتی نو، شبح‌ها اغلب به دنبال رستگاری بودند، اما با خواندن کتاب پنج نمایشنامه‌ی مدرن نو، شبح‌هایی را می‌بینیم که گاه بی‌رحم هستند، گاه بی‌احساس و گاه صرفاً بازتابی از ذهن آشفته‌ی شخصیت‌های زنده. فضای اجرایی این پنج نمایشنامه، با سبک سنتی تفاوت‌های چشمگیری دارد.

یوکیو میشیما، صحنه‌ی نمایش نو را در هم می‌ریزد

در صحنه‌های سنتی تئاتر ژاپن، شاهد نمادهایی مانند کاج منقوش بودیم و شخصیت‌ها حرکاتی سنجیده و موزون داشتند، اما یوکیو میشیما این عناصر آیینی و نمادین را با فضاهای شهری، ملموس و روان‌شناختی جایگزین کرده است. صحنه‌ی تئاتر در مجموعه‌ی پنج نمایشنامه‌ی مدرن نو، دیگر یک مکان مقدس و ایستا نیست؛ بلکه ممکن است هر محلی باشد؛ از پارک عمومی گرفته تا ایستگاه قطار، آسایشگاه روانی و... این فضاها، باوجود سادگی، بستری را برای نمایش پیچیدگی‌های ذهنی و عاطفی شخصیت‌ها فراهم می‌کنند. حرکات بازیگران نیز از حالات سنجیده و موزون فاصله گرفته و به کنش‌های روزمره، گاه عصبی و گاه سرد بدل شده است که با تنش‌های درونی شخصیت‌ها هم‌خوانی دارد.

تئاتر مدرن نو یوکیو میشیما تلفیقی از سنت و مدرنیته است. این هنرمند با آثار خود در کتاب پنج نمایشنامه‌ی مدرن نو، نه تنها بحران‌های وجودی انسان معاصر را به تصویر کشیده، بلکه تلاش کرده است که بازتعریفی زیبا از میراث فرهنگی ژاپن در پرتو تجربه‌های زیسته‌ی امروز ارائه دهد. نمایشنامه‌ها همه با زبانی موجز و استعاری نوشته شده‌اند و با خواندن آن‌ها به سفری درونی و شاعرانه دعوت می‌شویم.

ترجمه‌ی روان علی عبداللهی، لذت مطالعه‌ی کتاب پنج نمایشنامه‌ی مدرن نو را دوچندان کرده است. از نشر قطره برای چاپ و انتشار این اثر مهم از ادبیات ژاپن، سپاسگزاریم.

اقتباس‌های فرهنگی از کتاب پنج نمایشنامه‌ی مدرن نو

• بهرام بیضایی، نمایشنامه‌ی بانو آئویی را در سال 1998 میلادی در تهران به زبان فارسی اجرا کرد.
• نمایشنامه‌ی سوتوبا کوماچی در کشورهای مختلفی از جمله ایالات متحده، مالزی و فرانسه اجرا شده است. مجموعه‌ای از دی‌وی‌دی‌هایی که اقتباسی از این نمایشنامه هستند، به مناسبت نودمین سالگرد تولد میشیما منتشر شد.
• دو نمایشنامه‌ی سوتوبا کوماچی و آئویی از مجموعه‌ی پنج نمایش‌نامه‌ی مدرن نو، در تاریخ 31 اکتبر سال 2013 برای اولین بار در قالب تصویری اقتباس شد.

نکوداشت‌های کتاب پنج نمایشنامه‌ی مدرن نو

• مجموعه‌ای شگفت‌انگیز، بسیار واقعی، بسیار قدرتمند و منحصر‌به‌فرد. (Shiny New Books)
• نه فقط طرفداران یوکیو میشیما به درخشان بودن آثار او ایمان دارند و اقتباس‌هایش از نمایش‌های کلاسیک ژاپنی را الهام‌بخش می‌دانند، بلکه اگر شما هم زمانی را برای مطالعه‌ی کتاب پنج نمایشنامه‌ی مدرن نو صرف کنید، تا ابد آن را فراموش نخواهید کرد و ممکن است دوباره و دوباره آن را بخوانید. (کاربر گودریدز)

کتاب پنج نمایشنامه‌ی مدرن نو برای شما مناسب است اگر

• به خواندن نمایشنامه‌های بین‌المللی علاقه‌مند هستید و می‌خواهید در ادبیات ژاپن و فرهنگ تئاتر مشرق زمین پرسه بزنید.
• به‌عنوان دانشجوی انواع گرایش‌های رشته‌ی نمایش، می‌خواهید با سبک‌های نمایشی سنتی مانند «تئاتر نو ژاپنی» آشنا شوید.
• می‌خواهید با یوکیو میشیما، این نویسنده‌ی مهم قرن بیستم ژاپن آشنا شوید و نگاه او به انسان، خاطره، مرگ و معنا را دریابید.
• نمایش بانو آئویی اثر بهرام بیضایی را مشاهده کرده‌اید و حالا می‌خواهید سایر آثار یوکیو میشیما را مطالعه کنید.

در بخشی از کتاب پنج نمایشنامه‌ی مدرن نو می‌خوانیم

دفتر شورای دادرسی دعواهای خانوادگی، واقع در توکیو. بعدازظهر آخر تابستان. کمی بعد، غروب خورشید.

پرده که می‌رود بالا، شیناکو نشسته است وسط صحنه. همچنین دست راستش خانواده‌ی تاکایاسو و دست چپش هم خانواده‌ی کاواشیما نشسته‌اند. پس از مدتی سکوت:

شیناکو: ... گرمای خفه‌کننده‌ایه، مگه نه؟ اما، همین‌طور که خودتون مستحضرین، ما اینجا هیچ‌جور هواکشی هم نداریم... (جوابی نمی‌گیرد. شیناکو، کمی معذب، بنای خنده می‌گذارد.)... ولی می‌دونین، شورای دادرسی دعواهای خانوادگی همچین بودجه‌ی هنگفتی هم نداره. اون‌هم بااینکه داریم عنوان دهن‌پرکن اعضای شورای دادرسی رو یدک می‌کشیم، عنوانی که قطعاً تأثیر ‌بخصوصی روی ذهن مردم می‌ذاره... (باز‌هم سکوت. بعد از وقفه‌ای طولانی) خواهش می‌کنم حرف بزنین. نباید از اینکه یه‌وقت مشاجره‌ای پیش بیاد ترسی به دلتون راه بدین. اینجا به‌هیچ‌وجه جای نزاع و درگیری نیست.

آقای کاواشیما: بله... درواقع... برای ما، این اتفاق چیز غیرمنتظره‌ای بود... اینکه بخوایم مثل الان والدین توشینوری رو رو‌در‌روی خودمون ببینیم. آخه دیگه پونزده سال شده... پونزده سال آزگار، می‌دونید...

خانم کاواشیما: (که دارد با گوشه‌ی دستمال چشم‌هایش را پاک می‌کند.) و بعدِ این پونزده سال، انگار توشینوری واقعاً بچه‌ی خودمونه.

شیناکو: (رجوع‌کنان به پرونده) توشینوری امسال بیست سالش شده، درسته؟

خانواده‌ی تاکایاسو ساکت مانده‌اند و چشمشان به در است.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
سوتوبا کوماچی
یوروبوشی
طبل ابریشمی
آئویی
هانجو