معرفی و دانلود کتاب عسل و حنظل

معرفی کتاب عسل و حنظل

کتاب عسل و حنظل به قلم طاهر بن جلون، رمانی تأثیرگذار است که با نثری روان از زندگی یک خانواده‌ی مراکشی می‌گوید؛ زن و شوهری که با ملال و ناسازگاری کنار هم زندگی می‌کنند و روزگارْ دختر و پسرشان را به شکلی از دستشان ربوده است. درواقع نویسنده با ترسیم این خانواده، نمایی کوچک اما روشن از یک جامعه‌ی سنت‌زده را به تصویر می‌کشد.

درباره‌ی کتاب عسل و حنظل

طاهر بن جلون (Tahar Ben Jelloun) رمان عسل و حنظل (Le miel et l'amertume) را با روایت مراد آغاز می‌کند؛ مردی بازنشسته که در کنار همسرش در زیرزمین خانه‌شان زندگی می‌کنند. زیرزمینی که به گور بزرگی برای این زن و مرد تبدیل شده است. مراد و ملیکه مدت‌هاست که به طبقات بالای خانه پا نگذاشته‌اند. تمام اثاث خانه دست‌نخورده سر جایشان هستند و کسی به آنجا پا نمی‌گذارد. این زن و شوهر که روز به روز بیشتر از هم فاصله می‌گیرند در زیرزمین به زندگی خود ادامه می‌دهند؛ زندگی ملال‌آور و رخوتناکی که پس از یک مصیبت آغاز شد و همچنان ادامه دارد.

عسل و حنظل، روایت تلخی‌ها و شیرینی‌های زندگی

سامیه، دختر شانزده‌ساله‌ی مراد و ملیکه همیشه در سر و دل آرزوی شاعر شدن را می‌پروراند. همین شوق و علاقه باعث شد در دام مردی متجاوز بیفتد که به بهانه‌ی چاپ شعرهایش در مجله به او نزدیک شد. زندگی در جامعه‌ی سنت‌زده‌ی مراکش سامیه را ناچار می‌کند که رنج این زخم روحی مهلک را تنها به دوش بکشد. در جامعه‌ای که قربانی تجاوز مقصر و بی‌آبرو شناخته می‌شود، سامیه ناچار است که سکوت کند و تمام تجربه‌های دردآلودش را در دفتر خاطراتش ثبت کند. دفتری که پس از خودکشی‌اش به دست خانواده‌اش می‌رسد و اینجاست که مصیبت برای مراد و ملیکه آغاز می‌شود.

از سوی دیگر آدم، برادر بزرگ سامیه که خود را در رویارویی با شرایط ناتوان می‌بیند، راه گریز را در پیش می‌گیرد و پس از ازدواج با یک زن ایتالیایی راهی کانادا می‌شود. زندگی این خانواده پس از سامیه در انکار می‌گذرد تا اینکه با ورود وی‌یاد، یک مهاجر جوان آفریقایی همه چیز تغییر می‌کند. مهربانی و صبر وی‌یاد به مرهمی برای التیام زخم‌ها بدل می‌شود اما آیا ممکن است عسل مهربانی بتواند حنظل تلخ زندگی را شیرین کند؟

عسل و حنظل، رمانی با راویان متفاوت

طاهر بن جلون، نویسنده‌ی کتاب عسل و حنظل هر فصل از این رمان را به دست یکی از شخصیت‌ها می‌سپارد تا از زاویه‌ی دید خود ماجرا را روایت کنند؛ مراد، مردی است که در میانه‌ی دوراهی سنت و مدرنیته سرگردان است و از صدق و درستی به فساد روی می‌آورد. ملیکه زنی است که در کنار شوهرش در زیرزمینی پر از غم، نفرت و آشفتگی زندگی می‌کند و هر روز بیش‌تر از قبل، از شوهرش فاصله می‌گیرد. سامیه دختری بوده که قربانی سنت‌ها می‌شود و آدم، برادر او، نمایانگر مردی است که فرار را بر قرار و مواجهه ترجیح می‌دهد و وی‌یاد کسی است که با نگاه متفاوت خود جهان تازه‌ای را ترسیم می‌کند.

نویسنده با خلق این رمان چندصدایی، زوایای مختلف یک واقعه را با نگاه‌هایِ متفاوت شخصیت‌های مختلف می‌کاود و درنهایت قضاوت را بر عهده‌ی مخاطب می‌گذارد. طاهر بن جلون با نثری شاعرانه، روایتی روان و تصویری واقع‌گرایانه از سنت‌ها، تناقض‌ها، محدودیت‌ها و سوءتفاهم‌های موجود در یک جامعه‌ی در حال توسعه ارائه می‌کند تا خواننده را به دل وقایع ببرد و از شرایطی بگوید که بسیار قابل درک است.

کتاب عسل و حنظل، این رمان اجتماعی گیرا و خواندنی را محمدمهدی شجاعی به فارسی ترجمه کرده و نشر برج آن را در دسترس مخاطبان قرار داده است.

نکوداشت‌های کتاب عسل و حنظل

• اثری موفق که جنبه‌ی تاریک روح انسان را آشکار می‌سازد و از ناگفته‌ها می‌گوید و از شرم دختری که مورد تجاوز قرار گرفته اما جرئت ندارد با نزدیکانش درباره‌ی این جنایت حرف بزند. رمانی با یک پایان گریزناپذیر. (کاربر آمازون)
• شخصیت‌های داستان به نوبه‌ی خود از زندگی می‌گویند. کتاب بسیار روان، ساده و قابل درک است. به راحتی با هر یک از شخصیت‌ها همراه می‌شویم. من عمیقاً با آن‌ها هم‌‌ذات پنداری کردم. رمانی کاملاً واقع‌گرایانه که از موضوعی به‌روز برخوردار است. (کاربر آمازون)
• در رمان عسل و حنظل عشق، فساد، سنت، تعصب مذهبی، نژادپرستی، همه با طنز تلخ و سرد بن جلون روایت می‌شود. شیوه‌ی روایت چندصدایی ما را در جایگاه تمام شخصیت‌ها قرار می‌دهد و غمی بی‌پایان را به وجودمان سرازیر می‌کند. یک تجربه‌ی مطالعه‌ی فوق‌العاده. (کاربر گودریدز)

کتاب عسل و حنظل برای شما مناسب است اگر

• علاقه دارید یک رمان اجتماعی از ادبیات عرب بخوانید.
• می‌خواهید با خواندن یک داستان به دل روایتی عمیق بروید که مسائل جامعه را با نگاهی ریزبینانه می‌کاود.
• دلتان می‌خواهد رمانی ساده و کم‌حجم و در عین حال گیرا و تأثیرگذار بخوانید.

در بخشی از کتاب عسل و حنظل می‌خوانیم

درد دارم. همه‌جایم درد می‌کند، از فرق سر تا نوک پا، حتی موهایم. عذاب می‌کشم و کسی مراقبم نیست. او خوابیده است و خروپف می‌کند. دیگر نگاهم نمی‌کند، دیگر با من حرف نمی‌زند. نامرئی و شفاف شده‌ام. این آزارم می‌دهد. هیچ‌چیز سرجایش نیست. قلبم تندتر از همیشه می‌زند، ریه‌ام بی‌نفس است، دستانم می‌لرزند. دیگر نه می‌دانم کجایم، نه می‌دانم کیستم.

به تخت میخ شده‌ام، نمی‌توانم بلند شوم. فکر می‌کنید می‌فهمد به کمک احتیاج دارم و ماتحتش را تکان می‌دهد تا به کمک آدمی بیاید که در خطر است؟ ابداً، خودخواه است. خوب می‌بیند. اگرچه خواب است یا خودش را به خواب زده است، می‌بیند حالم بد است. در این خانه فقط آقا حق دارد از مریضی بنالد؛ من، ابداً. من وجود ندارم. رها شده‌ام. پسرهایم به دیدنم نمی‌آیند. تلفن می‌زنند و می‌گویند خیلی کار دارند.

شوهرم خودخواه نیست؛ منشأ و مبدأ خودخواهی است. همیشه همین بوده است. با همکارانش، دوستانش، با بدکاره‌هایی که رفت‌وآمد دارد و بی‌شک با خانواده‌اش. من همیشه نادیده گرفته شده‌ام. آسان است. تصمیم می‌گیری فلان آدم را از زندگی بیرون بیندازی. دکمه‌ای را می‌زنی و بله، پرتاب می‌شود. مدت‌هاست که پرتاب شده‌ام، خیلی قبل‌تر از آن روز شوم مصیبت. او برای ازدواج، برای زندگی مشترک ساخته نشده بود. برای زندگی مجردی ساخته شده بود. وقتی این حقیقت را کشف کردم دیگر خیلی دیر شده بود.

همه‌جایم آرتروز دارد. استخوان‌هایم خیلی اذیتم می‌کنند. نمی‌توانم با انگشتانم یک لیوان را بگیرم، نمی‌توانم به بازویم تکیه کنم و بلند شوم.