معرفی و دانلود کتاب معنا، معرفت و دیگری در فلسفه دیویدسن

معرفی کتاب معنا، معرفت و دیگری در فلسفه دیویدسن

کتاب معنا، معرفت و دیگری در فلسفه دیویدسن اثری اندیشه‌محور است که به همت محمدرضا اسمخانی در دو بخش تألیفی و ترجمه درمورد بنیان‌های فکری دونالد دیویدسن فیلسوف آمریکایی به کنکاش می‌پردازد. نویسنده در این کتاب ابتدا دیدگاه‌های این فیلسوف در حوزه‌های فلسفه‌ی ذهن، فلسفه‌ی زبان و معرفت‌شناسی را تشریح و سپس تلاش می‌کند آراء او را با روشی مقایسه‌ای و تطبیقی با دیدگاه هایدگر، دریدا و گادامر به مخاطب بشناساند.

درباره‌ی کتاب معنا، معرفت و دیگری در فلسفه دیویدسن

دونالد دیویدسن (Donald Davidson) یکی از برجسته‌ترین فیلسوفان قرن بیستم به‌شمار می‌آید که مقالات پژوهشی دقیق و تخصصی بسیاری را در حوزه‌های مختلف فلسفه از خود به جا گذاشته است. محمدرضا اسمخانی در کتاب معنا، معرفت و دیگری در فلسفه دیویدسن، به سراغ حوزه‌های فلسفه‌ی زبان و معرفت‌شناسی از نگاه این فیلسوف رفته است؛ چراکه فلسفه‌ی زبان بر محور «معنا» استوار است و معرفت‌شناسی بر «معرفت» و شناخت متکی است. به‌علاوه، مفهوم «دیگری» نیز ارتباط محکمی با معنا و معرفت دارد و ریشه‌ی این ارتباط را می‌توان در نظریات دیویدسن جستجو کرد.

محمدرضا اسمخانی که در رشته‌ی فلسفه‌ی غرب تحصیل کرده است، در بخش تألیفی کتاب به سرچشمه‌های فلسفه‌ی دونالد دیویدسن، فیلسوف پراگماتیست - تحلیلی معاصر نقب می‌زند و کنکاش خود را با نظریه‌ی تفسیر آغاز می‌کند. او بر این نکته تأکید می‌ورزد که دیویدسن در حوزه‌ی فلسفه‌ی زبان از اندیشه‌های گوتلوب فرگه، آلفرد تارسکی و ویلارد کواین وام گرفته است. سپس با تشریح نظریه‌ی عقلانیت، نظریه‌ی باور و همچنین با آموزه‌ی اینترسوبژکتیو که درواقع همان پژوهش تعاملی در باب هستی هویت انسانی و شناخت امکانات و ملزومات آن است، این مبحث را تکمیل می‌کند تا راه‌حل نوین این فیلسوف آمریکایی را درمورد نسبت سوژه به ابژه که مسئله‌ی محوری فلسفه‌ی مدرن محسوب می‌شود، تشریح کند.

دیدگاه دیویدسن در قیاس با هایدگر، گادامر و دریدا

در بخش دوم کتاب معنا، معرفت و دیگری در فلسفه دیویدسن که به صورت ترجمه ارائه شده است، مولف به مقایسه‌ی دیدگاه‌های دیویدسن با فلاسفه‌ی اروپایی می‌پردازد. او در این مسیر نظر دیویدسن در باب صدق یا حقیقت را با نظریات مارتین هایدگر، اندیشمند آلمانی مقایسه می‌کند و پس از آن تفکرات هانس گئورگ گادامر، فیلسوف آلمانی و ژاک دریدا، فیلسوف فرانسوی را در مقایسه با بینش دیویدسن قرار می‌دهد تا به این ترتیب درک کامل‌تری از اصول، جوانب و غایت فلسفه‌ی او حاصل آورد.

درواقع محمدرضا اسمخانی در این کتاب فلسفی ابتدا با مطرح کردن مهم‌ترین ایده‌ها و دیدگاه‌های دیویدسن در دنیای فلسفه و تحلیل جنبه‌های فکری او، ریشه‌های فکری این فیلسوف را در باب معنا و معرفت باز می‌نماید و سپس نگاه نقادانه‌ی او را نسبت به نظریات رایج درمورد سویه‌ی اجتماعی زبان تشریح می‌کند. ناگفته نماند که کتاب معنا، معرفت و دیگری در فلسفه‌ی دیویدسن، این اثر فلسفی ارزنده را انتشارات ققنوس به عرصه‌ی چاپ و انتشار رسانده است.

کتاب معنا، معرفت و دیگری در فلسفه دیویدسن برای شما مناسب است اگر

• به مطالعه در حوزه‌ی فلسفه به ویژه فلسفه‌ی ذهن، فلسفه‌ی زبان و معرفت‌شناسی علاقه دارید.
• می‌خواهید نسبت به آراء و نظریات دونالد دیویدسن به درک عمیق‌تری برسید.
• در تلاشید به تفاوت‌ها و اشتراکات فکری دیویدسن با فیلسوفان شاخص اروپا آگاه شوید.

در بخشی از کتاب معنا، معرفت و دیگری در فلسفه دیویدسن می‌خوانیم

پاسخ دیویدسن مبتنى بر انگاره وى در باب صدق است. دیویدسن از این جهت که واحدِ مبنایىِ تماسِ با جهان را جملات در نظر مى‌گیرد، از کواین، و بالطبع و بالتَبع از فرگه، پیروى مى‌کند. اگر بپذیریم که جملات، همان‌طور که فرگه خاطرنشان ساخت، به هیچ چیزى جز ارزش‌هاى صدقشان ارجاع نمى‌دهند، این امر مى‌رسانَد که مرجع (یعنى آنچه اصطلاحاتِ مفرد بدان ارجاع دارند، و آنچه محمولات بر آن حمل مى‌شوند) اساسا نوعى نظامِ سازمان‌یافته براى جملاتى است که تأیید مى‌شوند، یعنى، صادق انگاشته مى‌شوند. در غیاب معانىِ محرکى که ارزش‌هاى منطقىِ جملات را پى‌ریزى کنند، خود صدق نوعى انگاره معناشناختى اولیه است. به نظرِ دیویدسن، هیچ چیزى جملات را صادق نمى‌سازد؛ بلکه آنچه هست بر صدق‌ها ترتب دارد.(4)

خود زبان، [یعنى] رفتار گفتارى انضمامى، امرى بنیادین است. زبان نباید بیان یا جلوه‌اى از لوگوس‌هاى متعال از زبان از قبیل صُورِ ایدئالِ افلاطونى، معانى فرگه‌اى، یا برساخته‌اى برآمده از جهان‌هاى ممکن تلقى گردد. بدین ترتیب، تنها وقتى مى‌توان شرحى از معنا یا شرایطِ صدق ارائه داد که جملات ذکرشده را با کلماتى پیوند بزنیم که بدین منظور به کار رفته‌اند که بگویند جهان باید چه هیئت و شکلى داشته باشد تا این جملات صادق باشند. براى شرطِ صدقِ جمله «برف سفید است» هیچ توضیحى بهتر از این عبارت وجود ندارد: «برف سفید است صادق است اگر و تنها اگر برف سفید باشد.» به طور کلى براى هر زبان بخصوصى، شیوه نظام‌مندِ تولیدِ کلیه این سنخ جملات، نوعى معناشناسى براى این زبان است.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
بخش اول: از معنا و معرفت تا دیگرى
مقدمه
نگاهى اجمالى به زندگى و فلسفه دیویدسن
1: نظریه تفسیر
فرگه و پیوند معنا با صدق
شرایط دیویدسنىِ «نظریه معنا»
نقدِ دو نظریه معنا: معنا به مثابه «هستومند» و معنا به مثابه «مفهوم»
نظریه معناى دیویدسنى
طرحى از نظریه صدق تارسکى
انگاره دیویدسنىِ «صدق»
نظریه تفسیرِ دیویدسنى: گذر از معنا به تفسیر
کواین و قیود قوام‌بخش تفسیر: اصل چریتى و کل‌گرایى
نقبى به دو انتقاد مهم
نتیجه
ضمیمه: کواین و دیویدسن
2: نظریه عقلانیت
اصل چَریتى و عقلانیت
کل‌گرایىِ امر ذهنى
تقلیل‌ناپذیرى و علّى‌ استعدادى بودن امر ذهنى
هنجارمندى حالات ذهنى و معیارهاى عقلانیت
تفسیرگرایى هنجارى و منتقدانش
معضل غیرعقلانیت
3: نظریه باور
الف. نظریه غیربازنمودىِ باور
تاریخ دوگانه‌انگارى شاکله و محتوا
مسیر بدیع دیویدسن: نفى هر گونه واسطه بین ذهن و جهان
نقد ایده «شاکله مفهومى» 1: شاکله‌ها به مثابه نظرگاه‌هاى متفاوت
نقد ایده «شاکله مفهومى» 2: شاکله‌ها به مثابه زبان‌هاى متفاوت
نتیجه
ب. صدق حداکثرى باورها
«خطاى نظام‌مند» یا «صدق حداکثرىِ» نظام باورها: مسئله این است
گام نخست1: نقد معرفت‌شناسى‌هاى وساطتى تجربه‌گرایانه
گام نخست2: معرفت‌شناسى و معناشناسىِ ضدمبناگرایانه
از اسطوره «امرِ داده‌شده» تا اسطوره «امرِ سوبژکتیو»
گام دوم: پیوند درونىِ باور و صدق
برون‌گرایىِ ادراکى‌ اجتماعى
نتیجه
4: آموزه اینترسوبژکتیویته
اینترسوبژکتیویته: دلالت، اهمیت، و تاریخچه
مسئله ابژکتیویته: پیوندِ باورمندى، مفهوم‌دارى، و صدق‌مدارى
آموزه مثلث‌بندى و سرچشمه‌هاى ابژکتیویته اندیشه
مثلث‌بندى و زبان‌مندىِ اندیشه
صدقِ اینترسوبژکتیو: معیار نهایى اندیشه
مفاهمه بیناشخصى: بنیادِ اجتماعیتِ زبان
نقبى به سه انتقاد مهم
دیالوگ: بستر کشف حقایق
نتیجه
بخش دوم: دیویدسن و فیلسوفان اروپایى
1: دیویدسن، هایدگر، و صدق/ حقیقت
1. صدق/حقیقت و موجودات متفکر
2. بحث دیویدسن درباره صدق
محمول‌ها، گزاره‌ها، و جمله‌ها
3. هایدگر و حقیقت
4. نتیجه
یادداشت‌ها
2: در همسایگىِ گادامر
1. مقدمه و پس‌زمینه تاریخى
2. نقاط توافق گادامر و دیویدسن
3. صدق/ حقیقت و بازنمایى: تناقضِ آشکار
4. کل‌گرایى و رئالیسم: مثلث‌بندى
5. نقاط اختلاف‌نظر دیویدسن با گادامر
6. نقدى گادامرى بر دیویدسن
7. نتیجه
یادداشت‌ها
3: دیویدسن، دریدا، و تفاوط
1. مقدمه
2. صدق/ حقیقت
3. مَجازهاى لغزنده
4. بازگشت به تفاوط از طریق صدق/ حقیقت
5. چرا نزدِ دیویدسن تفاوط وجود ندارد؟
یادداشت‌ها
منابع
الف) منابع انگلیسى
ب) منابع فارسى
نمایه