معرفی و دانلود کتاب شهیدان مسیحی نجران: بازنویسی تاریخ پیش از اسلام عربستان جنوبی بر اساس نسخه عربی

معرفی کتاب شهیدان مسیحی نجران: بازنویسی تاریخ پیش از اسلام عربستان جنوبی بر اساس نسخه عربی

کتاب شهیدان مسیحی نجران به قلم خوان پدرو منفرر سلا، اثری دقیق و تخصصی است که با بررسی نسخه‌ی عربی روایت شهدای نجران تلاش می‌کند روایتی تازه از رویدادهای پیش از اسلام در جنوب عربستان ارائه کند. نویسنده با تمرکز بر نسخه‌ای که تا کنون کمتر مورد تحلیل قرار گرفته، می‌کوشد نگاهی بی‌سابقه به منابعی بیندازد که به این واقعه‌ی مهم ارجاع داده‌اند.

درباره‌ی کتاب شهیدان مسیحی نجران

در دوران پیش از اسلام، منطقه‌ی نجران در جنوب عربستان، خانه‌ی جامعه‌ای از مسیحیان بود که در میان قلمروهای مختلف سیاسی و دینی قرار داشتند. طبق منابع تاریخی، پیش از ظهور اسلام در این شهر، اقوام و ادیان متنوعی از جمله یهودیان، مسیحیان و ادیان محلی زندگی می‌کردند. در این شرایط، تعداد زیادی از مسیحیان این منطقه بر اثر آزار و ظلم شاه حِمْیَر و حُکّام یهودی به شهادت می‌رسند. خوان پدرو منفرر سلا (Juan Pedro Monferrer-Sala) در کتاب شهیدان مسیحی نجران (Redefining History on Pre-Islamic Accounts) بر اساس نسخه‌ای عربی نگاهی تازه به این واقعه می‌اندازد و این نسخه را از نظر تاریخی، متنی و ساختاری تحلیل می‌کند. او توضیح می‌دهد چگونه نسخه‌ی عربی این روایت شکل گرفته، چه تفاوت‌هایی با نسخه‌های یونانی و سریانی دارد و چه نکاتی برای بازتعریف تاریخ دوره‌ی پیش از اسلام در اختیار ما قرار می‌دهد.

روایتی تازه از شهیدان نجران؛ بازخوانی تاریخ جنوب عربستان پیش از اسلام

خوان پدرو منفرر سلا در کتاب شهیدان مسیحی نجران سه محور اصلی را دنبال می‌کند. «چارچوب تاریخی رویدادها»، «تنظیم متنی نسخه‌ی عربی» و «مطالب و ساختار روایت» در محور اول، نویسنده زمینه‌ی سیاسی، اجتماعی و دینی جنوب عربستان را در قرن ششم میلادی توضیح می‌دهد. سپس نسخه‌ی عربی را بررسی می‌کند تا تفاوت‌ها و ویژگی‌های ادبی آن را آشکار سازد.

در بخش سوم، کتاب شهیدان مسیحی نجران به مقایسه‌ی ساختاری میان روایت عربی با روایت سریانی و یونانی می‌پردازد و این سؤال را پیش می‌کشد که چه معنایی در فرایند تولید روایت و انتقال آن شکل گرفته است. این تحلیل باعث می‌شود آنچه پیش‌تر صرفاً به عنوان روایت شهدا دیده می‌شد، به مثابه‌ی متنی تأثیرگذار در فهم و بازتعریف تاریخ عربستان پیش از اسلام تلقی شود.

به طور خلاصه باید گفت کتاب شهیدان مسیحی نجران صرفاً یک روایت مذهبی یا اسطوره‌ای نیست؛ بلکه سندی است متنی - تاریخی که می‌تواند ما را به لایه‌های پیچیده‌تر تاریخ جنوب عربستان، تعامل میان ادیان و چگونگی شکل‌گیری حافظه‌ی دینی و تاریخی در آن منطقه، پیش از ظهور اسلام ببرد. مطالعه‌ی این کتاب با ترجمه‌ی مهناز بابایی و چاپ انتشارات مروارید فهم عمیق‌تری از تاریخ عربستان پیش از اسلام فراهم می‌کند و امکان بازنگری در برخی روایت‌های رایج را آسان می‌کند.

کتاب شهیدان مسیحی نجران برای شما مناسب است اگر

• پژوهشگر علوم دینی، مطالعات اسلامی و مسیحیت عربی هستید.
• در زمینه‌ی تاریخ عربستان پیش از ظهور اسلام مطالعه می‌کنید.
• می‌خواهید تعامل میان ادیان در اواخر دوره‌ی حِمْیَر و پیش از اسلام را دقیق‌تر درک کنید.

در بخشی از کتاب شهیدان مسیحی نجران: بازنویسی تاریخ پیش از اسلام عربستان جنوبی بر اساس نسخه عربی می‌خوانیم

به‌رغم پراکندگی اطلاعات تاریخیِ شناخته‌شده دربارۀ وضعیت عربستانِ جنوبی در نیمۀ اول سدۀ ششم پس از میلاد، براساس متون روایت‌کنندۀ وقایع نجران (سریانی: ܢܓܪܐܢ؛ یونانی: Νεγρα΄ν) می‌دانیم که این منطقه، درنهایت به محل نبردی عظیم میان مسیحیت و یهودیت در اواخر عهد باستان تبدیل شد؛ زیرا اگرچه جماعتی از مسیحیان از سدۀ چهارم میلادی در سرزمین حمیر ساکن شده بودند، تا آن زمان یهودیان در این منطقه حضور خود را به‌خوبی تثبیت کرده بودند. از سدۀ ششم میلادی مسیحیتِ میافیزیت درنتیجۀ سیاست مبلغان محلی به سرعت در این منطقه گسترش یافت و پادشاهِ یهودی حمیر، ذونواس، تصمیم گرفت به این گسترشِ فزاینده پایان دهد؛ وقایع رخ داده پس از این اقدام، تأثیر زیادی بر تاریخ مسیحیت میافیزیت گذاشت.

به قدرت رسیدن ذونواس (که سلف خود، آخرین حاکم تُبّع، معدکریب یعفور، را سرنگون کرده بود) با توجه به مواضع روشنِ ضد یهودیِ پادشاهی آکسوم، تغییراتی در نظام سیاسی و مذهبی محلی ایجاد کرد. ذونواس به دنبال اتحاد با پادشاهی ایران بود و بدین ترتیب به منافع بازرگانان مسیحی حبشی و یونانیِ فعال در قلمرو حمیر لطمه زد.

بااین‌حال، همان‌طور که در ادامه خواهد آمد، به لطف اتحاد بین پادشاهی آکسوم و بیزانس، سرانجام پیروزی نصیب مسیحیان شد. امپراتوری بیزانس مایل بود از هم‌کیشان مسیحی خود، نه‌تنها در مسائل اعتقادی، بلکه در مسائل سیاسی و مصالح اقتصادی، در جامعۀ عرب، که نظم سیاسی آن در اواخر قرن ششم میلادی دچار آشفتگی و نظام اقتصادی آن در آستانۀ سقوطی غیرقابل بازگشت بود، حمایت کند.

فهرست مطالب کتاب

مقدمۀ مترجم
پیشگفتار و قدردانی
1- چهارچوب تاریخی وقایع
2- مختصات متن عربی
3- محتوا و ساختار
1-3 آغاز روایت: ساخت بستری تاریخی
2-3 آزار و اذیت نجرانیان: شهادت مسیحیان و سوزاندن شهر
3-3 تهاجم پادشاهی آکسوم علیه فرمانروای یهودی در عربستان جنوبی
4-3 داستانی فرعی
5-3 بازگشت به نزاع
6-3 احیای مسیحیت در نجران و سبا
7-3 پایان‌بندی
کتاب‌شناسی
تصاویر
نمایه