معرفی و دانلود کتاب داعش، سینما، و مرگ

معرفی کتاب داعش، سینما، و مرگ

کتاب داعش، سینما، و مرگ، مجموعه جستاری به قلم ژان لویی کومولی است که با تلفیق نگاه سینمایی و اجتماعی به فیلم‌های منتشرشده از سوی داعش نظر می‌اندازد. نویسنده در این کتاب نه‌تنها از لحاظ تکنیک‌های فیلم‌سازی و تبلیغاتی به ویدئوهای داعش نگاه می‌کند، بلکه تأثیرات و پیامدهای آن بر مخاطب را نیز مورد تحلیل قرار می‌دهد تا از این طریق بستری برای درک بهتر این پدیده‌ی هولناک فراهم آورد.

درباره‌ی کتاب داعش، سینما، و مرگ

در بازه‌ی زمانی هولناکی از تاریخ، وحشت داعش از هر سو بر جهان سایه افکنده بود و تبلیغاتی که از سوی این سازمان منتشر می‌شد. از همان زمان تاکنون در حوزه‌های مختلف فلسفه، علوم سیاسی، علوم اجتماعی و... مورد پژوهش قرار گرفته است. کتاب داعش، سینما، و مرگ (Daech, le cinéma et la mort) نوشته‌ی ژان لویی کومولی (Jean-Louis Comolli) نمونه‌ای از این دست پژوهش‌هاست که با پیوند دیدگاه‌های اجتماعی و سینمایی به توانمندی‌های صوتی و تصویری این سازمان در ساخت ویدئوهای تبلیغاتی و مهارت‌های ارتباطی آن‌ها نگاه می‌کند و به تحلیل سازندگان و مخاطبان این آثار تصویری خشونت‌بار می‌پردازد.

ژان لویی کومولی، فیلمساز فرانسوی و سردبیر سابق مجله‌ی کایه دو سینما، در این جستار عناصری را در اختیار مخاطب قرار می‌دهد که به درک پدیده‌ی تبلیغات داعش و پیوندهای ظاهری و فلسفی آن با سینمای غرب بسیار کمک می‌کند. او بر این حقیقت تأکید می‌کند که داعش با وجود اعلان دشمنی با غرب، در تناقضی آشکار و به شکلی تمام و کمال از تمهیدات غربی بهره می‌برد و با استفاده از ابزارها، تکنیک‌ها و منطق تبلیغاتی غرب، ویدئوهای خود را در سراسر دنیا اشاعه می‌دهد.

داعش؛ خیلی دور و خیلی نزدیک به دنیای غرب

کومولی در این جستار اجتماعی با تکیه بر نگاه سینمایی خود، ماهیت ویدئوهای تولیدی داعش را واکاوی می‌کند و به تحلیل مرگ در سینما و در فیلم‌های داعش می‌پردازد. فیلم‌هایی که از لحاظ فرم بر استفاده‌ی مکرر از کلوزآپ یا نمای نزدیک تأکید دارند و کومولی این ویژگی را در نوع خود بازتابی از سینمای هرزه‌نگاری قلمداد می‌کند. همچنین استفاده از جلوه‌های بصری، افکت‌های خاص و تکنیک‌های تصویری و صوتی مختلف این فیلم‌ها یادآور سینمای اکشن هالیوودی و آگهی‌های تجاری‌اند. ژان لویی کومولی با بازگو کردن این حقیقت، درواقع یک نکته‌‌ی کلیدی و در عین حال رعب‌آور را آشکار می‌کند؛ اینکه داعش در عین دشمنی با غرب، به خوبی سینمای آن را می‌شناسد و با وجود ظاهر بدوی خود از دل جهانی برخاسته که فیلمسازانی همچون کومولی در آن زیسته‌اند.

اثرگذاری بر مخاطب؛ از شوک تماشای خشونت تا انفعال

کومولی در کتاب داعش، سینما، و مرگ افزون‌بر این تحلیل‌ها، به بررسی این موضوع می‌پردازد که این کلیپ‌ها چه تأثیری بر تماشاگر می‌گذارند. از نگاه او مخاطب سینما در مواجهه با فیلم‌های سینمایی، همیشه در تلاش برای تشخیص واقعیت از دروغ بوده است اما در مواجهه با فیلم‌های داعش با پرسش تازه‌ای روبه‌رو می‌شود و از نقش خودش بعد از دیدن این فیلم‌ها می‌پرسد. از طرفی نویسنده معتقد است تماشاگر به سبب شوک بصری ناشی از تماشای این فیلم‌ها توان کنش را از دست می‌دهد. به این ترتیب ژان لویی کومولی در این جستار تلاش می‌کند تا با نگاهی تحلیل‌گرانه و همه‌جانبه، این پیوندِ به گفته‌ی او شوم و ضدطبیعت را که داعش میان سینما و مرگ برقرار ساخته است، مورد واکاوی قرار دهد تا به خودش و مخاطبانش برای درک این افراطی‌گرایی ویژه‌ی عصر حاضر کمک کند.

کتاب داعش، سینما، و مرگ، این جستار اجتماعی خواندنی و قابل تأمل با ترجمه‌ی محمدرضا شیخی و به همت انتشارات خوانه روانه‌ی بازار کتاب شده است.

کتاب داعش، سینما، و مرگ برای شما مناسب است اگر

• در تلاشید درباره‌ی بهره‌گیری داعش از فیلم و رسانه و تأثیرات اجتماعی و روانی آن درک بهتری پیدا کنید.
• دانشجوی رشته‌های علوم اجتماعی، علوم ارتباطات، جامعه‌شناسی و یا سینما هستید و یا در این حوزه‌ها پژوهش می‌کنید.
• می‌خواهید بدانید یک گروه تروریستی همچون داعش چگونه با استفاده از تکنیک‌های سینما و رسانه می‌تواند بر سیستم روانی افراد اثر بگذارد.

در بخشی از کتاب داعش، سینما، و مرگ می‌خوانیم

نوآوریِ داعش در فیلم‌برداری از مرگ به گذرِ سال‌های اخیرِ فیلم‌برداریِ آنالوگ به سمتِ دیجیتال وابسته است. در گذشته و در عصر لابراتوارهای ظهور و چاپ، از زمان تحویل‌دادن راش‌ها (آنچه فیلم‌برداری شده بوده، حلقه‌های ضبط‌شده) تا ظهور، چاپ، و تحویل‌گرفتنِ آن‌ها چندین ساعت، حتی چند شبانه‌روز طول می‌کشید. اما این روزها، به لطف سیستم دیجیتال، خبری از هیچ‌یک نیست (مضاف بر این‌که لابراتوارهای ویژه‌ی فیلم‌های آنالوگ هم دیگر وجود خارجی ندارند): آنچه فیلم‌برداری شده (آن هم صرفاً یک بار، چراکه گردن‌های قطع‌شده دوباره سر جای خودشان قرار نمی‌گیرند) ممکن است در چشم‌برهم‌زدنی مُلبس شود به عنوان‌بندی و چند تایی جلوه‌ی ویژه و، بدین ترتیب، این راش‌ها به کالای صوتی‌تصویریِ آماده‌ی پخش و نمایش بدل شوند. بعید نیست گردن‌زنی‌های فیلم‌برداری‌شده در موصل کمتر از دو ساعت بعد در لندن یا پکن دیده شده باشند.

داعش، صرفاً با همین همگام‌سازی، خود را ارباب زمان و سامان‌دهنده‌ی تقویم نشان می‌دهد. یکی از دلایلی که باعث می‌شود این کلیپ‌های جمع‌وُجور مونتاژِ بسیار کمی داشته باشند یا اصلاً مونتاژ نشوند همین است: کافی است دوسه نما به هم چسبانده شوند. دوباره داریم برمی‌گردیم به خیال‌پردازی‌های فراموش‌شده درباره‌ی تصویر فوری، تصویر الاهی، ظهور. بدیهی است که در این رؤیای تولیدِ بی‌زحمت تأکید اصلی بر مرحله‌ی فیلم‌برداری است. اما در این نمونه‌ی خاص، فیلم‌برداری همان حضور هم‌زمان قاتل و مقتول در نما و لحظه‌ای واحد است - یا، آن‌طور که در میدان‌های نبرد می‌گویند، لحظه‌ی حقیقت. در واقع، این حقیقت همان حقیقت ثبت مشترک دو بدن در تصویری واحد در عین حفظ وحدت سه‌گانه‌ی مکان، زمان، و کنش است. و این پاسخی است به نظریه‌ی «مونتاژ ممنوعِ» آندره بازَن که این بار در موردِ مرگ نیز مصداق پیدا می‌کند؛ برای نفی هرگونه شک به استفاده از حقه‌های احتمالی باید تمساح و مرغ ماهی‌خوار، در لحظه‌ی سرنوشت‌ساز، در نمای واحد قاب‌بندی شوند.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
شاخص‌های اصلیِ سینما
نه نام‌شان را می‌دانیم و نه گناه‌شان را
آزادیِ حیات
حکایتی فراگیر
جنگ‌ها دیگر مثلِ سابق نیستند
آخرین خبرها از «دیگری»
بی‌نام‌وُنشان‌ها هم نام‌وُنشانی دارند
در بابِ تاریخِ کهن
داستان و ناداستان
آیا پرسش درباره‌ی جایگاهِ تماشاگر همچنان بی‌پاسخ می‌ماند؟
پرانتز
مونتاژ ممنوع
جلوه‌های آذین‌بندی‌شده‌ی سینمای وحشتِ چندش‌آور
آیا تکان می‌خورد؟
سمتِ امرِ واقع
شهوت‌پرستیِ چشم‌ها
ماشینِ ضدِمرگ
ماشین جدا می‌کند، ماشین تجمیع می‌کند
حسابرسی
آن دیگریِ عکاس
در آغاز الحالیه بود
رقصِ اهریمنیِ تصاویر و میل
پیامدِ کارِ آپاراتوس
کشتن-فیلم‌گرفتن
نگاه‌ها، بدن‌ها، عکس‌ها: خاطراتِ شکنجه
ائتلافی جدید
زمان یکی، دنیا یکی
مرثیه‌ای برای تمامِ مردگان
جهت‌زدایی از تصاویرِ جهت‌دار
سازشِ سینماتوگرافیک
قدرتِ دروغ
چهره‌ی غایبِ مرگ
حرکتِ معکوس
نشان‌دادن/پنهان‌کردن
درازکشیده‌ها
آدم‌های آن پایین
حکمرانیِ بلامنازعِ تروکاژ
در بابِ باورناپذیری
دیدن و ندیدن
سالو یا کوری
زوجِ نفرین‌شده‌ی آینده‌دار
نمایشِ وحشت
شرایطِ رو به وخامت
ضمائم
کتابنامه
نمایه‌ی فیلم‌ها