معرفی و دانلود کتاب سزاوار: مناظره‌ای درباره اراده آزاد، جبر و مسئولیت اخلاقی

معرفی کتاب سزاوار: مناظره‌ای درباره اراده آزاد، جبر و مسئولیت اخلاقی

کتاب سزاوار: مناظره‌ای درباره اراده آزاد، جبر و مسئولیت اخلاقی، مباحثه‌ای ارزشمند میان دو فیلسوف برجسته‌ی معاصر درباره‌ی مفهوم جبر و اختیار را در خود گنجانده است. دانیل دنت و گرگ دی کاروزو، به دور از گفتگوهای خشکِ فلسفی و نظری، آرای خود درباره‌ی آزادیِ اراده را مطرح کرده‌اند. پس از مطالعه‌ی کتاب حاضر، دیدگاه تازه و ارزشمندی درباره‌ی انتخاب‌های انسان و قدرت تعیین سرنوشت پیدا می‌کنید.

درباره‌ی کتاب سزاوار: مناظره‌ای درباره اراده آزاد، جبر و مسئولیت اخلاقی

کتاب سزاوار: مناظره‌ای درباره اراده‌ی آزاد، جبر و مسئولیت اخلاقی (Just Deserts: Debating Free Will)، خواننده را در جریان دیدگاه‌های دو تن از فیلسوف‌های معاصر درباره‌ی مفهوم جبر و اختیار قرار می‌دهد. دانیل دنت (Daniel C. Dennett ) و گرگ دی کاروزو (Gregg D. Caruso)، نویسنده‌های کتاب و فیلسوفان برجسته‌، مسئولیت اخلاقی را در این اثر با توجه به اراده‌ی آزاد و جبر بررسی کرده‌اند. هدف از این مناظره، پاسخ به این پرسش مهم است که اگر ثابت شود اعمال انسان‌ها توسط زنجیره‌ای از علل خارج از کنترل آن‌ها تعیین می‌شود، قانون، زندگی، اخلاق و جامعه چه معنایی پیدا می‌کند؟

دانیل دنت و گرگ دی کاروزو، در سه مباحثه‌ی مفصل، استدلال‌های موافق و مخالف خود درباره‌ی وجود اراده و تصمیم‌گیری در زندگی و پیامد‌های آن را در کتاب حاضر مطرح کرده‌اند. دانیل دنت، وجود نوعی قدرت اختیار سازگار با جبرگرایی را باور دارد. از منظر این فیلسوف برجسته، این نوع از اراده‌ی آزاد برای مسئولیت اخلاقی در جامعه نیاز است. اختیاری که دنت از آن سخن رانده، نوعی خودکنترلی را در خود نهان دارد. به گفته‌ی این اندیشمند، انسان باید عوامل کنترل‌کننده‌ی احتمالی که باعث سلب آزادیِ اراده می‌شوند را از خود دور نگه دارد.

اراده‌ی آزاد: توهم یا واقعیت؟

از طرف دیگر، گرگ دی کاروزو، دیدگاهی کاملاً مخالف با این رویکرد دارد. به باور این فیلسوف، اینکه انسان چه کسی هست و چه کاری انجام می‌دهد، ماحصل عواملی است که خارج از اختیار او شکل گرفته‌اند. در نتیجه، کارهایی که یک فرد انجام می‌دهد به عواملی خارج از اختیار او بستگی دارند. به همین دلیل، انسان هرگز واقعاً سزاوار سرزنش، ستایش، مجازات و پاداش نیست و مسئولیت اخلاقی ندارد.

کتاب سزاوار: مناظره‌ای درباره اراده‌ی آزاد، جبر و مسئولیت اخلاقی را انتشارات نوین با ترجمه‌ی سید عباس سیدین، چاپ و روانه‌ی بازار کرده است.

نکوداشت‌های کتاب سزاوار: مناظره‌ای درباره اراده‌ی آزاد، جبر و مسئولیت اخلاقی

• مناظر‌ه‌ای پرشور که ابعاد گوناگون اراده‌ی آزاد، مسئولیت اخلاقی و مجازات را بررسی می‌کند... دانیل دنت و گرگ دی کاروزو، با قاطعیت از دیدگاه‌های متضاد خود دفاع می‌کنند و خواننده در پیچ‌وخم‌های استدلال‌های رقیب غرق می‌شود. (لس آنجلس ریویو آو بوکس)
• اینکه انتخاب کردن به چه معناست، اینکه شایسته‌ی ستایش یا سرزنش بودن چه مفهومی دارد، یا اینکه انجام دادن کار درست چه معنایی دارد؟ همه‌ی این‌ها در مناظره‌ی اراده‌ی آزاد در معرض خطر هستند. در اینجا دو دیدگاه متفاوت را خواهید یافت که توسط استادان واقعی با جزئیات شرح داده شده و از آن‌ها دفاع شده است. با توجه به تیزبینی و قاطعیت هر دو طرف گفت‌وگو، هیچ‌کدام جایی برای پنهان شدن ندارند؛ طیف گسترده‌ای از نکات مهم برای بررسی دقیق خواننده مطرح شده است. (شان کارول، نویسنده‌ی کتاب تصویر بزرگ: خاستگاه حیات، معنا و خود جهان هستی)

کتاب سزاوار: مناظره‌ای درباره اراد‌‌ه‌ی آزاد، جبر و مسئولیت اخلاقی برای شما مناسب است اگر

• می‌‌خواهید با آرای دانیل دنت و گرگ دی کاروزو درباره‌ی جبر و اختیار آشنا شوید.
• به گفت‌وگوهای جدی فلسفی میان فیلسوفان معاصر درباره‌ی اراده‌ی آزاد و جبر علاقه دارید.
• می‌خواهید بدانید اگر اراده‌ی آزاد وجود نداشته باشد، تکلیف قوانین اخلاقی از دیدگاه فلاسفه چه می‌شود؟
• از مطالعه‌ی مناظره‌های فلسفی لذت می‌برید.

در بخشی از کتاب سزاوار: مناظره‌ای درباره اراده آزاد، جبر و مسئولیت اخلاقی می‌خوانیم

کاروسو: شاید حالا وقت آن باشد که استدلالم برای شکاکیت به آزادی اراده را به‌صورت کامل شرح دهم. دلایل من برای ترجیح شکاکیت به آزادی اراده به حقیقت‌داشتن جبریت وابسته نیست. موضع من به نظریۀ جبریت جهانی، رسماً ندانم‌گرایانه است. درعوض، باورم این است که آن نوعی از آزادی اراده که برای مسئولیت اخلاقیِ برپایۀ استحقاق ضرورت دارد هم -ازطریق عوامل فراتر از کنترل فاعل- با جبریت علّی ناسازگار است و هم با آن نوع از ناجبریتی که برای اغلب روایت‌های قابل‌تأمل لیبرتارینسیم ضروری است. این یعنی من باور دارم در هر دو حالت ما فاقد آزادی اراده هستیم. استدلال من این است: ازآنجایی‌که روایت‌های سازگاری‌گرایانه و لیبرتارین رقیب، همگی در حفظ‌کردن کنترل اعمال که برای مسئولیت اخلاقیِ مبتنی‌بر استحقاق ناتوان‌اند، موضع شکاکیت تنها موضع معقول باقی‌مانده خواهد بود. از‌آنجاکه دیدگاه من بر این است که آزادی اراده هم با جبریت و هم با ناجبریت ناسازگار است، به‌تبعیت از دِرک پربوم، آن را ناسازگاری‌گرایی سخت می‌نامم تا از جبریت سخت سنتی متمایزش کنم.

در برابر روایت‌های لیبرتارین از آزادی اراده، من اولاً میان دو چیز تمایز قائل می‌شوم: الف. دیدگاه‌هایی که می‌گویند علت کارها فقط رویدادهاست؛ و باور دارند که لازمۀ آزادی اراده و مسئولیت اخلاقی، نوعی ناجبریت در ایجاد عمل توسط رویدادهای مربوطه است؛ و ب. آن دیدگاه‌هایی که به انواعی از فاعلیت یا علیت منحصر به‌فرد -به‌معنای یک جوهر و نه مجموعه‌ای از رویدادها- اتکا می‌کنند که این قدرت را دارد تا علت رویدادهای مختلفی شود (یعنی «اعمال آزاد») بدون اینکه به‌صورت علّی محتوم به آن باشد. در مقابل دیدگاه اول -که آن را به‌عنوان لیبرتارینیسم رویدادمحور می‌شناسیم- اعتراض من این است که در چنین روایتی، فاعل‌ها از تعیین این نکته ناتوان باقی می‌مانند که یک تصمیم روی خواهد داد یا نه؛ و درنتیجه نمی‌توانند آن عملی را که لازمۀ مسئولیت اخلاقی است، کنترل کنند (ببینید Pereboom 2014).

فهرست مطالب کتاب

پیش‌درآمد
پیشگفتار
مقدمه
فهرست اصطلاحات کاربردی
مباحثۀ نخست: بحث دربارۀ آزادی اراده و مسئولیت اخلاقی
در پایان: دربارۀ جبریت‌
مباحثۀ دوم: قدری عمیق‌تر: استدلال‌ها
ادلۀ شکاکیت به آزادی اراده
بحث دربارۀ استدلال دخل‌وتصرف
بحث بر سر اتهام ابزارگرایی
بحث (دوباره) بر سر شانس
مباحثۀ سوم: مجازات، اخلاقیات و استحقاق
مدل سلامت عمومی - قرنطینه
نقدها و پاسخ‌ها
مجازات، اخلاق و بازدارندگی
بحث بر سر استحقاق و سازگاری‌گرایی: برای آخرین بار
منابع پیشنهادی