معرفی و دانلود کتاب نک و نال: داستانی بد درباره‌ی این زندگی سخت

معرفی کتاب نک و نال: داستانی بد درباره‌ی این زندگی سخت

کتاب نک و نال داستانی کمدی و هجوآمیز است از زندگی یک کشاورز فقیر به‌نام بوناپارته اُکوناسّا در روستای خیالی به نام کورکادوراگا در غرب ایرلند. فلن اوبراین در این اثر با زبانی طنزآمیز به نقد خودنمایی‌ها، فقر، و زندگی روستایی در ایرلند می‌پردازد. این رمان به‌عنوان هجو سنت و زبان گیلی، گویش بومی ایرلندی، منتشر شده و بسیار تأثیرگذار بوده است.

درباره‌ی کتاب نک و نال

بوناپارت اُکوناسّا از بدو تولد در یک کلبه‌ی ساده در روستای کورکادوراگا در غرب ایرلند زندگی کرده است. این روستا به‌خاطر زیبایی طبیعی‌اش و درعین‌حال فقر مطلق ساکنانش شناخته می‌شود. غذای اصلی خانواده سیب‌زمینی است و زندگی‌شان چنان با حیوانات گره خورده که گوسفند و خوک هم‌بستر و هم‌خانه‌ی آن‌ها هستند. فلن اوبراین (Flann O`brien) در کتاب نک و نال (The Poor Mouth) با نگاهی طعنه‌آمیز زندگی روستایی و فقر را به نمایش می‌گذارد و کلیشه‌های ادبیات ایرلندی را به چالش می‌کشد؛ هم آن‌هایی که زندگی ایرلندی را رمانتیک می‌کردند و هم آن‌هایی که فقر را به‌عنوان نماد اصالت می‌دانستند.

فلن اوبراین و مثلث ادبیات داستانی قرن بیستم ایرلند

فلن اوبراین، با نام واقعی برایان اونولان، یکی از چهره‌های برجسته ادبی ایرلند در نیمه‌ی اول قرن بیستم است که نام او در کنار جیمز جویس و ساموئل بکت، مثلث ادبیات داستانی قرن بیستم ایرلند را می‌سازد. گفته‌اند نوعی انزوای پنهان در شخصیت او، سبب شده تا شهرتش از دو نویسنده‌ی قبلی کمتر باشد. اما به هر صورت فلن اوبراین هم مانند بکت متأثر از جویس و از تحسین او برخوردار بود. آثار او غالباً با طنز، هجو و نگاهی ضد مناسبات فرهنگی رایج همراه هستند.

رمان نک و نال؛ شاهکار کمدی سیاه در ادبیات ایرلند

رمان نک و نال که ابتدا در سال 1941 به زبان گیلی، زبان بومی ایرلند و با نام An Béal Bocht منتشر شد، تنها اثر او به زبان ایرلندی است و بعدها به انگلیسی ترجمه گردید. در میان آثار فلن اوبراین، کتاب نک و نال از حیث شهرت و ساختار به پای کتاب‌های «سومین پلیس و برکه‌ی دو پرنده» نمی‌رسد؛ اما به‌عنوان نمونه‌ای ممتاز از هجو فرهنگ زبانی ایرلندی و نقد ذهنیت رسمی اصالت روستایی شناخته شده و جایگاه ویژه‌ای دارد.

رمان نک و نال یکی از شاهکارهای کمدی سیاه و هجو در ادبیات ایرلند است که برای افشای تناقض‌ها و کلیشه‌های ادبی و اجتماعی به‌کار رفته است. ساختار این روایت با اغراق، تکرار و زبان خودمانی و طنزآمیز، مخاطب را وامی‌دارد که درباره روایت فقر و هویتِ روستایی بیندیشد و با قرار دادن زندگی انسان و حیوانات در کنار یکدیگر، تصویری از فقرِ ساختارمند و انباشته شده‌ی محرومیت ارائه می‌دهد؛ جایی که فقر صرفاً اقتصادی نیست، بلکه فرهنگی، زبانی و هویتی نیز هست.

به‌طور کلی، داستان نک و نال رمانی است که در قالب طنز، هجو و پارودی، پیچیدگی‌های زندگی روستایی، هویت زبانی و سنت‌های فرهنگی ایرلند را به چالش می‌کشد. نویسنده با زبان ساده اما لایه‌دار، داستانی می‌آفریند که هم خنده‌دار است و هم تلخ و هم خواننده را به تردید و تفکر وامی‌دارد. این اثر از لحاظ ادبی ارزشمند است؛ هم به‌عنوان نمونه‌ای از هجو فرهنگی و هم به‌عنوان کاری که زبان ایرلندی را وارد طنز مدرن کرده است. انتشارات دیدآور این کتاب را با ترجمه‌ی مریم رفیعی و طراحی‌های رالف استیدمن در اختیار علاقه‌مندان به کمدی سیاه قرار داده است.

نکوداشت‌های کتاب نک و نال

• فلن اوبراین یکی از نوابغ کمدی قرن بیستم بود. نک و نال به‌شدت خنده‌دار است... (نشریه‌ی بوستون گلوب)
• یک نویسنده‌ی واقعی، با روح حقیقی طنز. (جیمز جویس)
• نک و نال مرا شدیداً به خنده می‌اندازد. (جیمز فین گارنر، نویسنده‌ی قصه‌های از نظر سیاسی بی‌ضرر)

اقتباس‌های سینمایی و نمایشی از کتاب نک و نال

• نخستین بار در سال 1967 بود که اقتباسی از این اثر انجام شد و در تئاتر دیمر شهر دوبلین در جمهوری ایرلند اجرا شد. پس از آن نمایش‌های مختلفی از این اثر اقتباس شدند و در سالن‌های تئاتر این شهر روی صحنه رفتند.
• علاوه بر اجراهای نمایشی، نسخه‌ای انیمیشنی نیز از این کتاب اقتباس شده است. فیلمساز ایرلندی تام کالینز اقتباس و کارگردانی این اثر را بر عهد داشته که نخستین بار در کریسمس سال 2017 از شبکه‌ی TG4 ایرلند پخش شد. بر اساس فیلم‌نامه‌ی کالینز رمان مصوری نیز در سال 2012 منتشر شده است.

کتاب نک و نال برای شما مناسب است اگر

• به ادبیات طنز و هجو، مخصوصاً داستان‌هایی که با نگاه فرهنگی و زبانی همراه باشند، علاقه‌مندید.
• دوست دارید رمانی بخوانید که علاوه بر نگاه طنزآمیز، نقد اجتماعی-فرهنگی هم داشته باشد.
• به ژانر کمدی سیاه علاقه‌مندید و دوست دارید داستانی در این ژانر بخوانید.

در بخشی از کتاب نک و نال: داستانی بد درباره‌ی این زندگی سخت می‌خوانیم

وقتی بچه بودم، خانه‌ی ما همیشه بوی خیلی بدی می‌داد. بعضی وقت‌ها آن‌قدر بد بود که هنوز درست راه هم نمی‌توانستم بروم، اما از مادرم می‌خواستم من را به مدرسه بفرستد. کسانی که از جلو خانه‌ی ما رد می‌شدند نه صبر می‌کردند و نه نزدیک خانه‌مان می‌شدند. فقط با عجله رد می‌شدند و تا یک کیلومتر از آن بوی بد دور نشده بودند، همان‌طور می‌رفتند. دویست متر دورتر از خانه‌ی ما پایین جاده یک خانه‌ی دیگر هم بود. یک روز که بوی خانه‌مان بدجور بلند شده بود، اهالی آن خانه کلاً غیب‌شان زد و رفتند آمریکا و دیگر هم برنگشتند. مردم می‌گفتند قبلِ رفتن گفته‌اند ایرلند کشور خوبی است، اما هواش زیادی تند‌و‌تیز است. حیف! چون در خانه‌ی ما اصلاً هوایی نبود که بخواهد تند‌و‌تیز باشد.

یکی از اعضای خانه‌ی ما این بو را بلند کرده بود. اسم‌اش آمبروس بود. پیرمرد مونقره‌ای خیلی بهش وابستگی داشت. آمبروس پسر سارا بود و سارا هم ماده‌خوک‌مان بود. وقتی توله نصیب‌اش شد، خیلی نصیب‌اش شد. کلی پستان داشت، اما وقتی بچه‌خوک‌ها از پستان‌هاش شیر می‌خوردند، سر آمبروس بی‌کلاه می‌ماند. آمبروس خجالتی بود و وقتی گرسنگی سراغ بچه‌خوک‌ها می‌آمد (گرسنگی یک‌هو سراغ همه‌شان می‌آمد) آمبروس بی‌پستان می‌ماند. وقتی پیرمرد مونقره‌ای فهمید این بچه‌خوک کم‌کم دارد ضعیف می‌شود و بنیه‌اش را از دست می‌دهد، آوردش خانه و کنار آتش با حصیرها یک تخت براش درست کرد و با شیر گاو و یک کاسه‌ی کهنه مرتب شیرش داد. آمبروس معطل‌اش نکرد و خوب شد و رشد کرد و قوت پیدا کرد. حالش خوب شد و وزن گرفت. ولی حیف! خدا به هر حیوانی بوی مخصوص خودش را داده است.