معرفی و دانلود کتاب زرتشت پیامبر ایران باستان

معرفی کتاب زرتشت پیامبر ایران باستان

کتاب زرتشت پیامبر ایران باستان، اثر شناخته‌شده و جامعی است از هاشم رضی، که به شرح زندگانی و بسط تفکرات و اندیشه‌های زرتشت، اندیشمند و متفکر دوران باستان می‌پردازد. این کتاب به مضامین فکری زرتشت و دین زرتشتی پرداخته و گاثاها، کهن‌ترین بخش اوستا و سروده‌ی زرتشت را نیز در بر می‌گیرد.

درباره‌ی کتاب زرتشت پیامبر ایران باستان

اگر فیلسوف بود و گر شاعر، پیامبر بود یا متفکر، به هر روی، در خصوص زرتشت همگان بر یک باور اتفاق دارند و آن اینکه وی را نخستین اندیشمند تاریخ، که راه تفکر و تاملات بشری را از چارچوب اسطوره‌شناختی و اسطوره‌پردازی به مسیر خرد و خردورزی درون ساخت، در شمار آورند. زرتشت متصف به تمام آن اوصاف و اسامی یادشده بود اما نه قابل تحدید به هیچ یک. نه فقط یک فیلسوف بود؛ چه فلسفه خود تنها پارادایمی از میان پارادایم‌های گوناگون اندیشیدن است. و نه پیامبری که تنها خود را فرستاده‌ی خدا بداند؛ که پیامبران به اقتضای رسالت و هدفی که بر خود بار کرده‌اند نیازی به تدوین نظامی از اندیشه ندارند. سخن گفتن از روزگار و زمان زندگی زرتشت شاید دشوارترین مطلب درمورد او باشد اما در هر زمان که می‌زیست، وی بانی یا شارحِ مواردی‌چند بود از مضامین بنیادین فکر کردن و اندیشیدن؛ همچون وضع تضادها و دیالکتیک در نظام دوگانه‌گرا در خلال تقابل پیوسته‌ی اهورامزدا و اهریمن، که مسیر تاریخ را از ازل تا ابد پیش می‌بَرَد. تلاش هاشم رضی در کتاب زرتشت پیامبر ایران باستان نیز شرح و بسطی بر همین وجوه گوناگون اندیشه‌ی زرتشت است که در ادامه با آن بیشتر آشنا خواهیم شد.

تاثیر زرتشت بر متفکران پس از خود

البته سخن از نگاهی انتقادی به آراء و باورهای زرتشت بحثی بس مفصل و گسترده است و نه آن چیزی که در این گفتار کوتاه بگنجد؛ اما روا نیست یاد نکنیم از تاثیرات و ردپاهای اندیشه‌ی زرتشت بر آیندگان و مردمان پس از خود. در ایران، از همان بادی ظهور و حضور زرتشت، اطرافیان و خویشانی از او چون میدیوماه و جاماسپ و فرشوشتر، در راه اندیشه‌ی او درآمدند به طریقی که عده‌ای امروز جاماسپ را، که پرورده و تعلیم‌یافته از سوی زرتشت بود، نخستین فیلسوف ایرانی می‌دانند. تاثیرگذاری‌های زرتشت اما محدود و منحصر به درون مرزهای ایران نبود. از همان واپسین سال‌های شاهنشاهی هخامنشی، و در پی هم‌مرزی ایران و یونان، یونانیان زیادی از جمله فیثاغورس و امپدوکلس و آناکساگوراس از آموزه‌ها و تعلیمات زرتشتی بهره‌مند گشته و مقدماتی برای تدوین نظام‌های فکری و فلسفی خویش به‌دست آوردند.

در ایران پیشااسلامی نیز حکمت خسروانی و پهلوانی، دو مکتب از مکاتب فکری ایرانی، و نیز اندیشه‌های مانی، مستقیما و آشکارا از پی تعلیمات و آموزه‌های زرتشت حاصل شده بودند. حتی در دوران پس از اسلام نیز متفکرانی از جمله سهروردی، خود را مرید و در مسیر فرشوشتر و جاماسپ، شاگردان زرتشت می‌دانست. کتاب زرتشت پیامبر ایران باستان، یک مجلد فراگیر و کامل به قلم هاشم رضی، پژوهشگر و ایران‌شناس معاصر است که زرتشت را در تمام وجوه، مورد کاوش و بررسی قرار داده است. از گزارش زندگی‌نامه و سرگذشت او گرفته تا بررسی بن‌مایه‌ها و اساس و شالوده‌ی فکری اشوزرتشت سپنتمان.

زرتشت در نگاه هاشم رضی

اما بپردازیم به کتاب پیش رو که اثری دیگر از آثار پرشمار و ارزشمند هاشم رضی است و حدودا سه دهه پیش نگارش آن به پایان رسید. در کتاب زرتشت پیامبر ایران باستان، نویسنده در آغاز زندگی زرتشت را از دوران زاده شدن تا آغاز دوران تدوین نظام فکری، بر اساس گزارش‌ها و متون موجود بررسی می‌کند. سپس به سراغ مبانی اولیه‌ی اندیشه‌ی زرتشتی رفته و از مفاهیمی چون دو گوهر نیک و بد، نگاه زرتشت به جهان و زندگانی، و مفاهیمی فلسفی چون اخلاق و سیاست، با نگاه به اوستا و سایر متون دینی زرتشتی، یاد کرده و آن‌ها را یک به یک شرح می‌دهد.

در بخش‌های دیگر کتاب، هاشم رضی به معرفی چهره‌های اساسی تشکیل‌دهنده‌ی دین زرتشتی، که سابقاً در کیش‌های پیشین ایرانی نیز حضور داشتند می‌پردازد، چهره‌هایی همچون ایزدان، امشاسپندان و خدایان کهن آریایی. و بر اساس متن نسک‌های مختلف اوستا، نگرش زرتشت به این مقدسان و نقش هر یک از آنان در ساختمان فکری زرتشتی را متعلَق اندیشه و تفحص خود می‌گرداند. نویسنده در بخش پنجم نیز متن گاهان، که قدیمی‌ترین متن مدون ایرانی به شمار آمده و دیرینه‌ترین بخش اوستاست را ضمیمه ساخته و در ضمن آن، توضیحات و افزوده‌هایی برای درک و فهم بهتر گاثاها یا گاهان آورده است.

کتاب زرتشت پیامبر ایران باستان، اثری است به قلم هاشم رضی که انتشارات بهجت برای چاپ و نشر آن اقدام نموده است.

کتاب زرتشت پیامبر ایران باستان برای شما مناسب است اگر

• کنجکاوید زرتشت و دین او را بهتر بشناسید.
• به شناخت دین‌های کهن ایرانی علاقه دارید.
• دوستدار مطالعات در حوزه‌ی ایران باستان هستید.

در بخشی از کتاب زرتشت پیامبر ایران باستان می‌خوانیم

آیا دین زرتشت یک روش فکری دوگانه پرستی است؟ این پرسشی است که امروزه به وجه مثبت آن بسیار نظر دارند و از روزگار قدیم نیز این نسبت، یعنی ثنویت برای زرتشتی‌گری وجود داشته است. برای بهتر شناختن این موضوع نخست لازم است ملاحظه شود که ثنویت چگونه تعریف می‌شود: اگر یک مذهب دوتایی بر آیینی که وجود یک نیروی شیطانی بر ضد خلقت نیک و آفرینش خوب، در حالی که یکتاپرستی نیز در کنار آن پذیرفته شده باشد دلالت کند، در این صورت نه‌تنها دین زرتشت، بلکه همۀ مذاهب قدیم بر مبنای ثنویت استوارند. ولی اگر بخواهیم دقیق‌تر شده و مفهوم حقیقی آیین دوتایی را دریابیم باید دانست تنها زمانی می‌توان یک مذهب را دوتایی خواند که هر دو اصل خوبی و بدی با شرایط و امکانات متساوی روبه روی یکدیگر قرار گرفته و تحت شرایطی برابر - به اندازه یکسانی در جهان نفوذ نموده باشند و بشر خویشتن را به طور مساوی مقید و وابسته به این دو نیرو احساس کند. یا به طور خلاصه آن که این دو نیرو از تمام امکانات ممکنه به حد متساوی برخوردار بوده و در شرایط یکسانی به کار پرداخته باشند با توجه به این که نیروی مافوقی بر آن دو برتری و نفوذ نداشته باشد.

با توجه به این تعریف، اینک مروری به موارد ثابت کنندۀ نظریهٔ مخالف فوق بپردازیم. مشاهده شد که اهورامزدا آفریننده کل جهان است و بشر را همواره ترغیب به نیکی، درستکاری و استقامت و مبارزه با زشتی می‌کند. همچنین انسان دارای نیروی اختیار است تا با اراده خود راه نیکی را انتخاب نموده و از بدی‌ها پرهیز کند. لازمه یک اعتقاد ثنوی آن است که گروه مردمان همانطور که برای نیروی خیر یا ارواح خوب احترام قایلند و برای آنها ادعیه و هدایا و قربانی می‌دهند، برای تسکین نیروی شر و یا ارواح خبیث نیز به مراسم قربانی و پرستش و اهدای هدایا بپردازند تا از خود دفع شر کنند، همانگونه که به وسیلۀ اعمالی دیگر از نیروی خیر و ارواح طیبه طلب خیر می‌کنند. اما آیا در اوستا وضع چنین است؟ [و البته که مورد نظر در این پژوهش زرتشت و سرودهای او، یعنی گاتاهاست، نه سایر بخش‌های اوستا.] - بی شک نه - تعارض و تضاد و ستیز نیکی با بدی خیر با شر و مثبت و منفی در دین زرتشت در تمام جهان مشهور است. یک مزدا پرست با تمام قوایش با نیروهای شر ستیزه و دشمنی می‌کند؛ اهریمن و نیروهای اهریمنی را دشمن می‌دارد و به آنان لعنت و نفرین می‌فرستد و می‌کوشد تا درحد مقدور نابودشان سازد و برای آنان انجام هیچگونه مراسم مذهبی معمول نمی‌دارد و مسئله به این روشنی است که دین زرتشتی یک باور دوگانه پرستی نیست.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
بخش نخست: زرتشت پیامبر ایران باستان
بخش دوم: پس از زرتشت؛ صدرِ نخستین پیروان
بخش سوم: پس از زرتشت؛ اوستای متأخر
بخش چهارم: اوستا و شناخت آن
بخش پنجم: گاثاها، سرودهای زرتشت
بخش ششم: گزیده‌هایی از بخش‌های چندگانه‌ی اوستا