معرفی و دانلود کتاب چنگیزخان: برپایی امپراتوری مغول

معرفی کتاب چنگیزخان: برپایی امپراتوری مغول

مغولان در قرن سیزدهم میلادی، از اقوامی کوچ‌نشین به فاتحانی بدل شدند که دامنه‌ی امپراتوری‌شان حتی به اروپا هم کشیده شد. کتاب چنگیزخان: برپایی امپراتوری مغول به قلم باربارا ام. لیند، اثری تاریخی برای نوجوانان و همچنین بزرگسالان است که به معرفی چهره‌ای مهم در تاریخ می‌پردازد: چنگیزخان. مردی که نبوغ نظامی و قساوتش، مسیر تاریخ جهان را برای همیشه متحول کرد.

درباره‌ی کتاب چنگیزخان: برپایی امپراتوری مغول

شاید مغولان بیش از هر چیز به بی‌رحمی، وحشی‌گری و غارتگری‌شان شناخته شوند. مردمی که دوره‌ای تاریک را در تاریخ آسیا و اروپا رقم زده‌اند و در کتاب‌های تاریخی داستان‌های هولناکی از خشونت آن‌ها در سرزمین‌های فتح‌شده‌شان به چشم می‌خورد. اما امپراتوری مغول چگونه برپا شد؟ چطور مردمی که با گله‌داری و سبک زندگی عشایری، روزگار خود را می‌گذراندند، توانستند بر تمدن‌های پیشرفته‌تر زمانه‌ی خودشان مسلط شوند؟

باربارا ام. لیند (Barbara M. Linde) در کتاب چنگیزخان: برپایی امپراتوری مغول (Genghis Khan: Creating the Mongol Empire) به ظهور امپراتوری مغول با محوریت زندگی رهبر آن پرداخته است. تموچین، مردی که بعدها نام چنگیز را برای خود برگزید، به یکی از چهره‌های تاریک مهم در تاریخ جهان بدل شده اما به گفته‌ی نویسنده، این جنبه‌های سیاه برای کسانی مانند اسکندر مقدونی یا ناپلئون بناپارت هم وجود داشته است. به‌نظر می‌رسد روایت‌های عمومی، کمتر به نبوغ نظامی و مهارت‌ها و بینش‌های سیاسی او توجه داشته‌اند. اما در این کتاب تاریخی تصویری واقع‌بینانه‌تر از زندگی و منش او پیدا می‌کنیم؛ از دوره‌ی کودکی تا نحوه‌ی انتخاب کردن وارث و آخرین تصاویری که از او در بستر مرگ در کتاب‌های تاریخی به تصویر کشیده شده است.

از استپ‌های آسیا تا فرمانروایی بر نیمی از جهان

کتاب چنگیزخان: برپایی امپراتوری مغول با معرفی اقوام مغول آغاز می‌شود. نویسنده، ما را با ساختار قبیله‌ای، اعتقادات و روش‌های زندگی مردمان مغول اولیه آشنا می‌کند و پس از آن کودکی و نوجوانی چنگیزخان را تا رسیدنش به مرتبه‌ی خان، از دل روایت‌های زنده برایمان تعریف می‌کند. پس از آن نشان می‌دهد که چنگیزخان چگونه توانست طوایف پراکنده‌ی مغول را به یک قوم یکپارچه و متحد تبدیل کند. باربارا ام. لیند در این کتاب تاریخی تنها به جنبه‌های سیاسی تاریخ نپرداخته بلکه با دیدی تحلیلی تلاش کرده تا به مخاطب نوجوانش یاد بدهد که چه زمینه‌های فرهنگی، اجتماعی و نظامی‌ای برای پیشرفت آن امپراتوری حیاتی بوده‌اند. او در ادامه به فتوحات مغولان در چین، جنگ‌های آن‌ها در غرب آسیا و تداوم امپراتوری مغول پس از مرگ چنگیز پرداخته است. استفاده کردن از منابع تاریخی متنوع و پرداختن به جزئیات تاریخی، باعث شده که کتاب چنگیزخان نه یک پژوهش تاریخی خشک، بلکه روایتی عمیق و جالب‌توجه از فاتحی بزرگ در تاریخ باشد که هنوز می‌توانیم درس‌های زیادی از زندگی و احوالات او در دوره‌ای مهم از تاریخ جهان بگیریم.

کتاب چنگیزخان: برپایی امپراتوری مغول با ترجمه‌ی پریسا صیادی ذیل مجموعه‌ی تاریخ جهان انتشارات ققنوس به چاپ رسیده است.

کتاب چنگیزخان: برپایی امپراتوری مغول برای شما مناسب است اگر

• نوجوانی شیفته‌ی تاریخ جهان هستید.
• می‌خواهید درباره‌ی شکل‌گیری امپراتوری مغول و زندگی چنگیزخان اطلاعات کلی و جامعی کسب کنید.
• به دنبال اثری تاریخی می‌گردید که روایت علمی و در عین حال جذابی داشته باشد.
• می‌خواهید به یک نوجوان علاقه‌مند به تاریخ، کتابی ارزشمند هدیه دهید.

در بخشی از کتاب چنگیزخان: برپایی امپراتوری مغول می‌خوانیم

اصلاحات قانونی چنگیزخان همسو با اصلاحات نظامی او و به‌نوعی مکمل آن بود. مجموعۀ قوانین (یاسا) و نظام قضایی او بیش از هر عامل یگانۀ دیگری به بازدیدکنندگان خارجی شگفت‌زده نشان می‌داد که مغول‌ها وحشی‌هایی قانون‌گریز نیستند، بلکه افراد متمدنی هستند که به حاکمیت قانون احترام می‌گذارند. قوانین خان بزرگ نه‌تنها به صورت مکتوب و مدون درآمدند، بلکه همۀ اعضای جامعه، صرف‌نظر از موقعیت اجتماعی و ثروتشان، در برابر آن یکسان بودند.

قانون فراگیر و همه‌جانبه‌ای که چنگیزخان در سال‌های 1206-1218 وضع کرد به یاسای بزرگ معروف شد. او می‌دانست که برای صدور قوانین رسمی به زبان نوشتاری رسمی نیاز دارد، بنابراین به کاتبی دستور داد تا برای زبان گفتاری مغولی نظام نوشتاری ابداع کند. این زبان بر پایۀ خط اویغوری بود، نوعی زبان ترکی که در بخش‌هایی از مغولستان و چین به آن صحبت می‌شد و دارای شکلی از الفبای عربی بود. برای نوشتن تمام اسناد رسمی خان بزرگ از نظام نوشتاری جدید مغولی که بعدها به «خط سنتی مغولی» معروف شد استفاده می‌شد.

هیچ نسخۀ کاملی از این سند نهایی از گزند زمان در امان نمانده است. با این حال، بخش‌های زیادی از آن در آثار جهانگردانی که از قلمرو مغول بازدید کرده‌اند حفظ شده است. یکی از آن‌ها مارکوپولو است که از قصر قوبیلای‌خان، نوۀ چنگیزخان، دیدن کرد. امپراتوری مغول در آن زمان به سی و چهار ولایت تقسیم می‌شد و هر ولایت را دوازده فرماندار اداره می‌کردند. علاوه بر این، هر ولایت یک مقام قضایی داشت که با کمک چند کارمند دادگاه محلی را اداره و عدالت را میان مردم اجرا می‌کرد.

برخی از این قوانین رایج در این دادگاه‌ها بر اساس آداب و رسوم کهن قبیله‌ای بود، و چون بسیار قدیمی و مرتبط با سنت‌های محلی خاص بودند، از دید ناظران خارجی نسبتاً عجیب به نظر می‌رسیدند. یکی از این ناظران مورخ ایرانی عطاملک جوینی بود که کتاب او، تاریخ جهانگشا، از منابع مهم دربارۀ امپراتوری مغول است. جوینی نوشته:

در یاسا و آذین مغول آن است که در فصل بهار و تابستان به روز کسی در آب ننشیند و دست در جوی نشوید و بأوانی (ظروف) زر و نقره آب برندارد و جامۀ شسته در صحرا بازنیفکند که در زعم ایشان است که رعد و برق زیادت می‌شود.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار: از فقر تا سلطه بر جهان
1: تاریخ مغول‌های اولیه
2: از کودکی تا جوانی
3: فرمانروایی بر قبیله‌های متحد
4: فتح شمال چین
5: جنگ در غرب آسیا
سخن پایانی: تداوم امپراتوری
یادداشت‌ها
برای مطالعۀ بیشتر
نمایه