معرفی و دانلود کتاب مفهوم ایران و ایران گرایی در آثار اندیشه ورزان عصر ناصری: 1313-1264ق

معرفی کتاب مفهوم ایران و ایران گرایی در آثار اندیشه ورزان عصر ناصری: 1313-1264ق

کتاب مفهوم ایران و ایران گرایی در آثار اندیشه ورزان عصر ناصری، پژوهشی تاریخی به قلم عبدالمجید ایدی، نشان می‌دهد که چگونه آگاهی تاریخی از ایران طبیعی، سیاسی و فرهنگی، در بستر تحولات قرن نوزدهم میلادی دچار تحول شد. این اثر با بررسی آثار تاریخی، جغرافیایی، رسائل انتقادی و متون دساتیری عصر ناصری، تصویری جامع از شکل‌گیری ایران‌گرایی نوین و تأثیر آن بر تحولات فکری و سیاسی ایران، به‌ویژه در آستانه‌ی مشروطه، ارائه می‌دهد.

درباره‌ی کتاب مفهوم ایران و ایران گرایی در آثار اندیشه ورزان عصر ناصری

مفهوم «ایران» به مثابه‌ی وطنی یکپارچه با مرزهایی مشخص در قرن نوزدهم میلادی یا سیزدهم هجری در دوره‌ی قاجار شکلی منسجم به خود گرفت. عبدالمجید ایدی در کتاب مفهوم ایران و ایران گرایی در آثار اندیشه ورزان عصر ناصری، از آثار مکتوب به جا مانده از روشنفکران دوره‌ی قاجار بهره گرفته تا در این اثر پژوهشی نحوه‌ی تطور معنای ایران را در این برهه‌ی تاریخی نشان دهد.

تاریخ یک ملت تحت لوای یک نام: ایران

عبدالمجید ایدی با استفاده از منابع تاریخی یعنی آثار ادبی، سیاسی، جغرافیایی و سیاست‌نامه‌ها توانسته نشان دهد که ایران چه به‌عنوان اقلیمی جغرافیایی چه به‌عنوان اقلیمی فرهنگی در میان طبقات مختلف جامعه حضوری پررنگ داشته است. این اثر به بررسی مفهوم ایران و ایران‌گرایی در آثار نخبگان و اندیشه‌ورزان عصر ناصری می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه آگاهی تاریخی از ایران طبیعی، سیاسی و فرهنگی، با وجود گسست‌های فراوان، در این دوره دچار تحول شده است. نویسنده با تمرکز بر پیامدهای شکست‌های ایران در برابر قدرت‌های استعماری، ورود اندیشه‌های نوین غربی و تحولات فرهنگی و آموزشی، روند شکل‌گیری ایران‌گرایی نوین و پیوند آن با مفاهیمی چون وطن، ملت و حاکمیت ملی را واکاوی می‌کند. کتاب نشان می‌دهد که چگونه ایران عصر ناصری در آستانه‌ی گذار از جامعه‌ی رعیت‌محور به ملت مدرن قرار گرفت.

رویکرد این اثر تحلیلی تاریخی است و با نگاهی نظام‌مند، آثار مکتوب عصر ناصری را در پنج دسته‌ی اصلی (آثار تاریخی سنتی، آثار جغرافیایی، تاریخ‌نگاری جدید، رسائل انتقادی و متون دساتیری) طبقه‌بندی و بررسی می‌کند. نویسنده ضمن پرهیز از ساده‌سازی، هم به نقش دولتمردان اصلاح‌طلب و هم به اندیشه‌ورزان غیرحکومتی می‌پردازد و تضادها، تعصبات، و محدودیت‌های فکری این جریان‌ها را نیز نادیده نمی‌گیرد. متن، دانشگاهی و مستدل است، اما در عین حال تصویری زنده از تحولات فکری و هویتی ایران قرن نوزدهم ارائه می‌دهد.

کتاب مفهوم ایران و ایران گرایی در آثار اندیشه ورزان عصر ناصری توسط انتشارات ندای تاریخ به چاپ رسیده است.

کتاب مفهوم ایران و ایران گرایی در آثار اندیشه ورزان عصر ناصری برای شما مناسب است اگر

• روحیه‌ای وطن‌پرستانه دارید و مایلید ریشه‌های شکل‌گیری ایران مدرن را بدانید.
• تاریخ دوره‌ی ناصری و آثار روشنفکران آن دوره را نقطه‌ی عطفی مهم در تاریخ ایران قلمداد می‌کنید.
• به کتاب‌های تاریخی علاقه‌مند هستید و می‌خواهید پژوهشی تاریخی و مستدل درباره‌ی مفهوم ایران و ایران گرایی بخوانید.

در بخشی از کتاب مفهوم ایران و ایران گرایی در آثار اندیشه ورزان عصر ناصری: 1313-1264ق می‌خوانیم

اعتمادالسلطنه را می‌توان پایه گذار نخستین پژوهش‌های نوین در زمینه‌های مختلف تاریخ، جغرافی، روزنامه نگاری، ترجمه و حتی نقد ادبی و سیاسی به شمار آورد. آثار تالیفی و ترجمه‌ای بسیاری منتسب به اعتمادالسلطنه می‌باشند که متجاوز از سی مجلد می‌باشند.

خود وی در این باب می‌نویسد: «... متجاوز از سی جلد کتاب در علوم متنوعه خاصه در جغرافیا و تاریخ طبع نموده و منتشر ساخته[ام]... نیز زیاده از چهار هزار جلد کتاب از هر زبان از فرنگ و مصر و قسطنطنیه و هند خریده‌ام...» وی سپس به اهداف خود در زمینه نگارش تاریخ ایران می‌پردازد: «... تاریخ صحیح بی حشو و زواید ایران را که غیر مشوب به خرافات و افسانه باشد، از طبقه پیشدادیان تا زمان شروق و ظهور نیر اعظم اسلام در چند مجلد بنگارم...» اعتمادالسلطنه همچنین در صدد بود تاریخ ساسانیان را به رشته تحریر درآورد: «... و برای همین رشته تاریخ از کتب فارسی و عربی و عبری و لاتینی و یونانی و هندوستانی و فرانسوی و انگلیسی و آلمانی، زیاده از پانصد نسخه حاضر کرده‌ام و تاریخ این سلسله را – که پادشاهان حقیقی ایران هستند – بعون الله تعالی زنده خواهم نمود...»

از قضاوت منفی محمد قزوینی که او را یکسر خوشه چین زحمات دیگران می‌داند تا قضاوت مثبت خان ملک ساسانی که بگذریم آثار و نوشته‌های اعتمادالسلطنه را به جز ترجمه‌های صورت گرفته توسط او می‌توان به سه دسته تقسیم کرد. اول آثاری که یکسره به وسیله خود اعتمادالسلطنه تالیف شده است. دلایل انتساب این دسته از نوشته‌ها به خود وی علاوه بر روشنگری یادداشت‌های خصوصی، برخی شواهد از قبیل یک دستی سبک نگارش، حوزه معلومات نویسنده، تکیه‌های انشایی و کلامی خاص و طرز اندیشه و نگاه او را شامل می‌شوند. از جمله این آثار می‌توان کتاب خلسه (معروف به خوابنامه) را برشمرد.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
تحولات سیاسی و روندهای فرهنگی تاثیرگذار بر شکل گیری آگاهی عمومی از مفهوم جدید ایران و ایران‌گرایی در عصر ناصری
درآمد
زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی ورود افکار و موسسات نوین در عصر ناصری
وقایع اتفاقیه
میرزا حسین خان سپهسالار و انتشار روزنامه
سایر روزنامه‌های دولتی در عصر ناصری
روزنامه‌های خارج از کشور
مدارس و مراکز آموزشی نوین
مدارس خارجی
ترجمه در عصر ناصری
شبکه تلگراف
مفهوم ایران و ایران‌گرایی در متون تاریخی سنتی و آثار جغرافیایی
درآمد
زندگینامه و آثار محمدتقی خان لسان الملک سپهر
ناسخ التواریخ سپهر و توجه به حدود و مرزهای جغرافیایی و سیاسی ایران
زندگینامه و آثار رضا قلی خان هدایت
سفارتنامه خوارزم وخودآگاهی ایرانی نویسنده آن
عناصر باستانی و سرحدات تاریخی ایران در روضه الصفای ناصری
زندگینامه و آثار میرزا جعفرخان خورموجی
کتاب حقایق الاخبار و روایت ممالک محروسه ایران
جغرافیای تاریخی ایران در کتاب نزهت الاخبار
زندگی و آثار میرزا عبدالغفارخان نجم الملک
توجه به سرحدات جنوب غربی ایران در سفرنامه خوزستان
زندگینامه و آثار ممتحن الدوله
مآثر مهدیه و توصیف شورانگیز وطن با تکیه بر دانش نوین جغرافیا
زندگینامه وآثار اعتمادالسلطنه
کتاب مرآت البلدان آینه جغرافیای شهرهای ایران
رساله تطبیق لغات جغرافیایی؛ ترویج آگاهی‌های عمومی از جغرافیای تاریخی و طبیعی ایران
مفهوم ایران و ایران گرایی در متون تاریخی جدید و رسائل انتقادی
درآمد
ایران و ایران گرایی در کتاب دررالتیجان فی التاریخ بنی الاشکان
کتاب خلسه؛ رویای اعتمادالسلطنه و حسرت از دست رفتن مرزهای ایران
کتاب اجمل التواریخ؛ هدایت و برکشیدن ایران باستان
زندگینامه و آثار اعتضادالسلطنه
نگرشی متفاوت به ایران باستان در اکسیرالتواریخ
زندگینامه و آثار فرصت الدوله شیرازی
کتاب آثار عجم؛ توصیف تاریخ باستانی ایران با رویکرد علمی
زندگینامه جلال الدین میرزا
نامه خسروان و تلاش به منظور تدوین تاریخ ملی
زندگینامه و آثار میرزا فتحعلی آخوندزاده
مکتوبات کمال الدوله و ایرانگرایی بر مبنای مفاهیم جدید
زندگینامه و آثار میرزا آقاخان کرمانی
آیینه سکندری؛ نگاه علمی به کیش باستانی و تاریخ ایران باستان
کتاب سه مکتوب؛ تلاش در جهت احیای «ملت» ایران
کتاب صدخطابه؛ وصف شورانگیز تاریخ و اساطیر ایران
زندگینامه و آثار طالبوف تبریزی
کتاب احمد و دیدگاه وطن گرایانه در توصیف وطن
مسالک المحسنین؛ در جست و جوی ایران آرمانی
سیاست طالبی؛ توصیف واقعیت ایران از منظر طالبوف
زندگینامه و آثارمجدالملک سینکی
ایران در اندیشه سینکی
زندگینامه زین العابدین مراغه‌ای
سیاحت‌نامه ابراهیم بیگ آیینه وطن پرستی
تعاملات نماینده پارسیان هند با نخبگان عصر ناصری و نشر متون نو زرتشتی
درآمد
تحولات جامعه پارسیان هند در قرن نوزدهم میلادی
مانکجی لیمجی هاتریا و زرتشتیان ایران
مانکجی؛ میراث باستانی ایران و نشر متون نوزرتشتی
مانکجی و تعاملات او با نخبگان عصر ناصری پیرامون سره نویسی و تاریخ ایران
سخن پایانی
پیوست ها
منابع و مآخذ
الف) اسناد
ب) نسخه‌های خطی
ج) مطبوعات
د) منابع وپژوهش‌های چاپی فارسی
ه) پایان نامه/رساله
و) منابع و پژوهش‌های چاپی انگلیسی
اعلام