معرفی و دانلود کتاب مستند علف: سه روایت و یک مقدمه

معرفی کتاب مستند علف: سه روایت و یک مقدمه

کتاب مستند علف مجموعه‌ای از یادداشت‌ها و مصاحبه‌های عوامل سازنده‌ی فیلم، مریان کالدول کوپر، مارگریت التون هریسون و ارنست بومونت شودساک است که زندگی و کوچ ایل بختیاری ایران را به تصویر کشیده است. در این کتاب با پشت صحنه‌ی این فیلم مستند و راهکارهایی برای فیلمسازان مستند مواجه می‌شویم.

درباره‌ی کتاب مستند علف

علف‌ها خشک می‌شوند، دیگر غذایی برای دام‌ها نیست. عشایر باید برای زنده ماندن دست به هر کاری بزنند. آن‌ها سرزمین داغ خوزستان را ترک می‌کنند تا به قله‌ها برسند، با پای برهنه برف‌ها را کنار می‌زنند و در رشته‌کوه‌ها پیش می‌روند تا به جایی که آرزویش را دارند برسند؛ فلاتی پر از علف‌های سرسبز مخملی که زندگی را به آن‌ها نوید می‌دهد. کتاب مستند علف (Grass)، اثری گردآوری شده از پژوهش‌های سینماگران و مصاحبه‌های عوامل سازنده‌ی فیلم یعنی مریان کالدول کوپر (Merian C. Cooper) ، مارگریت التون هریسون (Marguerite Harrison) و ارنست بومونت شودساک (Ernest B. Schoedsack) است و نشان می‌دهد که چگونه سه نفر که هیچ سابقه‌ای در ساختن فیلم مستند نداشتند، توانستند یکی از فیلم‌های مستند مهم تاریخ سینما را روی پرده‌ی نقره‌ای بیاورند.

نبردی حماسی میان انسان و طبیعت

در سال 1924 که مستند علف اکران شد، فیلم‌های زیادی با موضوع نبرد انسان با طبیعت برای بقا و قبایل دورافتاده‌ی جهان ساخته شده بود اما تنها چیزی که آن را متمایز می‌کرد، داستان مردم آن بود. مردمی که به قصه نیاز نداشتند و خودشان روایتگر حماسه‌ای دراماتیک برای زنده ماندن بودند. در کتاب مستند علف می‌بینیم که چگونه مریان کالدول کوپر، مارگریت التون هریسون و ارنست بومونت شودساک از مرز خرمشهر وارد ایران شدند و روزهای متوالی را همراه با ایل بختیاری روی زمین خوابیدند و با لباس‌های نازک، کوه‌های برفی را پشت سر گذاشتند تا قدرت انسان برای بقا را به تصویر بکشند.

در کتاب مستند علف، پای قصه‌ی هر کدام از سازندگان فیلم می‌نشینیم و این بار از چشم چند خبرنگار و فیلمساز آمریکایی، به ایل عشایر بختیاری ایران نگاه می‌کنیم. ارتباط عمیقی که آن‌ها با مردم ایران برقرار کردند، بخش‌هایی کمتر روایت‌شده از تاریخ را روایت می‌کند که داستانی سرگرم‌کننده را از تاریخ سینمای مستند پیش چشم مخاطبان می‌گذارد.

پیش از کتاب حاضر، آثار زیادی درباره‌ی مستند علف نگاشته شده بود اما احمد الستی در این کتاب بخش‌های مهمی از جمله مصاحبه‌های عوامل فیلم را ترجمه کرده و خود نیز مقدمه‌ای بر آن نوشته است. کتاب مستند علف با همت انتشارات آوند دانش به مخاطبان عرضه شده است.

کتاب مستند علف برای شما مناسب است اگر

• فیلم مستند علف را دیده‌ یا درباره‌ی آن شنیده‌اید و می‌خواهید اطلاعات بیشتری کسب کنید.
• به تاریخ سینمای مستند و مستندهای قوم‌نگارانه‌ای شبیه به «نانوک شمالی» علاقه‌مند هستید.
• می‌خواهید فیلمی مستند درباره‌ی ایل بختیاری در ایران قدیم ببینید.
• پژوهش‌های انسان‌شناسانه و قوم‌نگارانه برایتان جالب است و دوست دارید دیدگاهی جدید نسبت به مردم ایران به دست آورید.

در بخشی از کتاب مستند علف: سه روایت و یک مقدمه می‌خوانیم

چند ماه جستجوی بیهوده در آناتولی، سوریه و میان‌رودان هم جیبمان را خالی کرد بود - جمع موجودی ما دیگر هزینه‌ی بازگشت به وطن را هم کفاف نمی‌داد - و هم ذخیره‌ی فیلم خام ما را به نیمه رسانده بود، اما دلخوش بودیم که سرانجام به مقصود خود رسیده‌ایم.

پیشاپیش هیچ تصور درستی از کوچ نداشتیم و مشتاق بودیم که آن را از نزدیک مشاهده کنیم.

وقتی به یکی از عشایر ایل بختیاری رسیدیم آن‌قدر زمان کوچ نزدیک شده بود که حتی اگر به قدر کافی هم فیلم خام در اختیار داشتیم، باز هم مجال آن نبود که از راه و رسم جالب و منحصر‌به‌فرد زندگانی آنان پیش از شروع کوچ فیلم بگیریم. ما در عمل به اعضای جدید آن طایفه بدل شدیم و راه و رسم معهود زندگی عشایری پیشه کردیم. روی زمین می‌خوابیدیم و بر سر سفره‌شان می‌نشستیم و از دستپخت‌شان لذت ‌می‌بردیم. ما هیچ غذایی با خود نبرده بودیم. هیچ چیزی هم در بساط نداشتیم که با هدیه‌ کردنش محبت میزبانان سخاوتمند خود را جبران کنیم، ولی به گمان من وقتی نشان دادیم که درست مثل خودشان طبع شوخ و دل بی‌غش داریم، حس احترام و علاقه‌شان را نسبت به خود برانگیختیم (تصویر 5- 4). و به راستی که قوم دریا‌دل و بلند‌نظری بودند و هر چه که طبع ما طنز‌آمیز می‌یافت، در فرهنگ ایشان نیز لبخند می‌آفرید. این مردم شوخ‌طبعی غربیان را خیلی خوب می‌فهمیدند. شب که می‌شد اول نوبت ما بود که شام بخوریم، بعد نوبت مردان طایفه، سپس سگ‌های گله و دست آخر هر چه باقی می‌ماند نصیب زنان می‌شد.

فهرست مطالب کتاب

سخن مترجم
مقدمه
اعلام حضور
گروه معدود
همنشینی با سوژه
یادگیری زبان سوژه
جبران خدمات سوژه
اقامت و تماس طولانی با سوژه
کارکرد هم‌گوهری در ساختار فیلم
مرحله‌ی نخست: صدور فرمان کوچ
مرحله‌ی دوم: تجمع تیره‌ها و آغاز کوچ
مرحله‌ی سوم: عبور از رودخانه
مرحله‌ی چهارم: بالا رفتن از کوه‌های صخره‌ای
مرحله‌ی پنجم: صعود به زردکوه
مرحله‌ی ششم: فرود از زردکوه
مرحله‌ی هفتم: سرزمین شیر و عسل
فهرست منابع
روایت اول: علف، مریان کالدوِل کوپر
مقدمه‌ی مترجم
مقدمه‌ی نویسنده
فصل اول: در وارگه سران ایل
وارگه خوانین: شوشتر، 30 مارس 1924
فصل دوم: روی کلک شاهانه‌ای از مَشک بز
وارگه خوانین: 31 مارس
وارگه خوانین: 1 آوریل
شوشتر: 2 آوریل
فصل سوم: قوی بازو همانند گوریلان
شوشتر: 8 آوریل
وارگه بابااحمدی: 9 آوریل
فصل چهارم: رازگونگی طوایف
وارگه بابااحمدی: 10 آوریل
وارگه بابااحمدی: 11 آوریل
وارگه بابااحمدی: 12 آوریل
فصل پنجم: آن‌ها بایستی از رودخانه بگذرند
وارگه بابااحمدی: 15 آوریل
وارگه بابااحمدی: 16 آوریل
وارگه ما
وارگه حیدر
چادر پدر داماد
دو چادر متعلق به خویشان حیدر
اولین وارگه کوچ 18 آوریل
عبور از کارون: 24 آوریل
فصل ششم: در ایلراه با حیدر
هفتمین وارگه کوچ 1 ماه مه
نهمین وارگه کوچ: 3 ماه مه
فصل هفتم: گردهمایی طوایف
یازدهمین وارگه کوچ: 5 ماه مه
سیزدهمین وارگه کوچ: 8 ماه مه
فصل هشتم: جایی که حق با زور است
چهاردهمین وارگه کوچ: 12 ماه مه
پانزدهمین وارگه کوچ: 13 ماه مه
هجدهمین وارگه کوچ: 19 ماه مه
نوزدهمین وارگه کوچ: 21 ماه مه
فصل نهم: پا برهنه در برف
بیست و دومین وارگه کوچ: 26 ماه مه
بیست و پنجمین وارگه کوچ: 29 ماه مه
بیست و ششمین وارگه کوچ: 30 ماه مه
فصل دهم: علفزار
یک نامه
روایت دوم: فردا همیشه هست: زندگینامه‌ای پر افت و خیز، مارگریت التون هریسون
مقدمه‌ی مترجم
به ‌سوی مردم فراموش‌شده
ملاقات با سرات ایل بختیاری
در وارگه طایفه‌ی بابااحمدی
حکیم خانم
کوچ آغاز می‌شود
کارون‌، مانعی بزرگ
تجمع تیره‌ها در شیمبار
صعود به کوه‌های صخره‌ای
صعود به زردکوه
فرود از زردکوه
سرزمین شیر و عسل
روایت سوم: مستند علف: خلق یک حماسه، ارنست بومونت شودساک
مقدمه‌ی مترجم
ملاقات با کوپر
فیلمی درباره‌ی مبارزه‌ی انسان با طبیعت
در جستجوی سوژه
در میان ایل بختیاری
همکاری با کوپر بعد از فراغت از مستند علف
بازسازی علف
علف
نمایه