معرفی و دانلود کتاب یک روز از زندگی عابد سلامه: کالبد‌شکافی سوگواره بیت‌المقدس

معرفی کتاب یک روز از زندگی عابد سلامه: کالبد‌شکافی سوگواره بیت‌المقدس

میلاد کشته شده. مثل بسیاری از کودکان فلسطینی که هدف نسل‌کشی اسرائیل هستند. عابد سلامه، حالا باید از گیت‌های امنیتی اسرائیل عبور کند تا شاید بتواند جسد سوخته‌ی فرزندش را در آغوش کشد. کتاب یک روز از زندگی عابد سلامه نوشته‌ی ناتان ترال ما را به جهنم زمین می‌برد؛ جهنمی که به‌کوشش اسرائیل برای سوزاندن ملت فلسطین، بر پا شده است. عابد سلامه خود در سنین جوانی مبارز بوده و در خلال جست‌وجوی جسد فرزند خود، ما را با تاریخ معاصر فلسطین و دوره‌های انتفاضه، پیمان کمپ دیوید و تشکیل جبهه‌های مقاومتی آشنا می‌کند.

درباره‌ی کتاب یک روز از زندگی عابد سلامه

به آن‌ها می‌گویند «تروریست»! دلیلش را هم فقط خودشان می‌دانند زیرا هیچ انسان عادل و عاقلی «مبارزه با متجاوز و قاتل» را عملی تروریستی نمی‌داند؛ اما گویا دولت سر تا به پا فاشیستی اسرائیل و ارتشی که به‌وجود آمده تا صاحبان اصلی سرزمین فلسطین را قتل‌عام و همانند آلمان نازی نژاد خود را برتر معرفی کند، اعتقاد دارد که مبارزان و مدافعان فلسطینی، تروریست هستند! البته این دولت نژادپرست و کودک‌کش، پا را فراتر گذاشته و حتی کودکانی را که هنوز نمی‌دانند فرق نان و اسلحه چیست، خطر بالقوه می‌پندارد و آن‌ها را هم به هر روشی که در چنته دارد، قتل‌عام می‌کند. یکی از همان افرادی که از دیدگاه فاشیست‌های اسرائیل «تروریست» محسوب می‌شود، عابد سلامه است که در کتاب یک روز از زندگی عابد سلامه (A Day in the Life of Abed Salama: Anatomy of a Jerusalem Tragedy) نوشته‌ی ناتان ترال (Nathan Thrall) با او آشنا خواهیم شد.

عابد سلامه کیست؟ بررسی زندگی و مبارزات او در کتابی مستند

عابد سلامه شخصیتی حقیقی است. یک مرد میان‌سال معمولی که اگر او را ببینید (نامش را در گوگل جست‌وجو کنید) نمی‌توانید حدس بزنید در سال‌های جوانی عضو جبهه‌ی دموکراتیک آزادی‌بخش فلسطین بوده و برای حفظ وطن و جان هم‌وطنانش از شر اسرائیلیان، در برابر اشغال کامل فلسطین ایستادگی کرده. او به مارکسیست-لنینیست باور دارد؛ مبارز است و هشت سال از عمر خود را پشت میله‌های زندان‌های اسرائیل سپری کرده؛ اما سابقه‌ی مبارزاتش به چندین سال قبل مربوط می‌شود؛ یعنی زمانی که هنوز در جریان پیش‌انتفاضه‌های اول و دوم، بسیاری از هم‌فکران و رفقایش زندانی و کشته نشده بودند و سازمان دموکراتیک آزادی‌بخش فلسطین تحت سرکوب شدید قرار نگرفته بود. کتاب یک روز از زندگی عابد سلامه چگونگی مبارزات او و رفقای هم‌حزبی‌ و بلاهایی را که بر سرشان آمده شرح داده تا خود شما قضاوت کنید که این مبارزان «تروریست» هستند یا نه! به‌هرحال فعلاً عابد سلامه حتی مبارز هم نیست. او صرفاً پدری خانواده دوست است که باید مراقب فرزندان و همسرش باشد؛ اما اسرائیل موجودی نیست که عابد سلامه به‌تنهایی بتواند در برابر او بایستد و از پسر خردسالش، میلاد، محافظت کند.

راهی که جان کودکان را گرفت؛ روایت یک حادثه

طبق قوانین اسرائیل، فلسطینی‌های ساکن کرانه‌ی باختری حق دارند فقط از یک اتوبان عبور و مرور کنند؛ اتوبانی خطرناک که غیراصولی ساخته شده، خط‌کشی درستی ندارد و نیروهای پلیس اسرائیل از آن‌جا محافظت نمی‌کنند. علاوه‌بر این‌ها در هر چند کیلومتر گیت‌های بازرسی، مدارک شناسایی و کارت‌های هویتی فلسطینیان را بررسی می‌کنند تا مبادا یک فلسطینی وارد شهرک‌های غصبی آنان شود! در همین بزرگراه که به «راه مرگ» معروف است، اتوبوس مهدکودک «میلاد» با یک کامیون برخورد می‌کند و واژگون می‌شود. کودکان سوار بر این اتوبوس قرار بود آن روز به اردو بروند و در محلی که بر سر در آن‌جا مجسمه‌ی باب اسفنجی نصب شده، بازی کنند. میلاد پسر بچه‌ای پنج ساله و عاشق باب اسفنجی و برای رفتن به این اردو واقعاً خوشحال است؛ اما ناتان ترال از همان ابتدا به ما می‌گوید که این اتوبوس و بچه‌ها، قرار نیست به مقصد برسند.

اتوبوس آتش می‌گیرد و نیروهای امداد، آتش‌نشانی، پلیس و اورژانس سر نمی‌رسند! دلیلی هم ندارد که بیایند! مگر جان چند بچه‌ی فلسطینی چه ارزشی دارد؟ مردمی که شاهد سوختن اتوبوس و فریادهای دلخراش کودکان و مربی‌هایشان هستند، به‌طرف اتوبوس می‌دوند. پس از چند دقیقه، الداد که خود امدادگر است، به‌سوی اتوبوس روانه می‌شود. او نه متولد اسرائیل است نه فلسطین. روس است و در مسکو به‌دنیا آمده اما والدینش در زمان کودکی او، به اسرائیل آمده‌اند. او حالا می‌خواهد به کودکان کمک کند اما مگر می‌شود با دست خالی شعله‌ی آتش و دود را شکست داد؟ الداد همه‌چیز را می‌بیند. سوختن بچه‌ها و خاکستر شدن تن‌های نحیف و کوچکشان را. پس از یک ساعت، نیروهای آتش‌نشانی و امداد از راه می‌رسند. دیگر بود و نبودشان فرقی ندارد. همه‌چیز تمام شده. جسدی برای حمل کردن باقی نمانده. همه خاکستر شده‌اند.

ظلم‌های اسرائیل در کرانه باختری از نگاه ناتان ترال

ناتان ترال روایت‌گر تاریخ معاصر سرزمین فلسطین است. کمتر سرزمینی وجود دارد که مردمانش پس از غصب و تسخیر توسط دشمن بیگانه، تا دهه‌ها به ایستادگی و مبارزه ادامه دهند. کم پیش می‌آید که تاریخ چند هزار ساله‌ی بشر، با ملتی این‌چنین ظلم‌ستیز و مقاوم مواجه شود. کتاب یک روز از زندگی عابد سلامه، با فلش‌بک‌هایی که به گذشته می‌زند، ما را با ظلم‌هایی که اسرائیل علیه مردم کرانه‌ی باختری روا داشته و همچنان نیز روا دارد، آشنا می‌کند؛ البته نکته‌ی مهمی که باید آن را در نظر بگیریم این است که جنایت‌ها و قساوت‌هایی که در این داستان بازگو شده، محدود به وقایع کرانه‌ی باختری هستند؛ جایی که به نسبت «نوار غزه» وضعیت بسیار بهتری دارد و شدت نسل‌کشی در آن ملایم‌تر است؛ بنابراین روایت حاضر را نمی‌توان تصویری تمام‌عیار از خشونت حکومت و ارتش اسرائیل در نوار غزه دانست.

داستان واقعی یک روز از زندگی عابد سلامه با ترجمه‌ی ناهید صفایی و ماه‌فرید منصوریان در انتشارات نشر چشمه منتشر شده است.

جوایز و افتخارات کتاب یک روز از زندگی عابد سلامه

• برنده‌ی جایزه‌ی پولیترز سال 2024 در بخش غیرداستانی
• از برترین آثار مجله‌ی تایم
• کتاب برگزیده‌ی نیویورکر
• از برترین آثار فایننشال تایمز
• از بهترین آثار مؤسسه‌ی اکونومیست
• نامزد جایزه‌ی ریشارد کاپوچینسکی
• کتاب برگزیده‌ی بخش سردبیران نیویورک‌تایمز

نکوداشت‌های کتاب یک روز از زندگی عابد سلامه

• فلسطین سال‌هاست تحت آپارتاید و ظلم مطلق قرار دارد. وضعیت امروز فلسطین را فقط می‌توان با آفریقای جنوبی در سال‌های اوج آپارتاید نژادی مقایسه کرد. امیدوارم این مقاله‌ی داستانی، آینه‌ای باشد برای جهانیان تا سرکوب و کشتار فلسطینیان را نظاره کنند. (اسقف دزموند توتو)
• ناتان ترال به بهترین و دقیق‌‌ترین شکل ممکن، زیست عذاب‌آور و دلخراش فلسطینیان تحت اشغال اسرائیل را ترسیم کرده. خواندن این کتاب ضروری و کاربردی است. (یوجین روگان)
• داستان یک روز از زندگی عابد سلامه تصویری درخشان و اثرگذار از سرزمینی است که توسط اسرائیل اشغال شده و این اشغال‌گران کودکان بی‌گناه فلسطین را نه به‌عنوان انسان‌هایی بی‌آزار و بی‌پناه، بلکه همچون سربازانی در حال نبرد و سوژه‌‌ی کشتار می‌بینند. (نیویورکر)
• فصل‌های پایانی داستان یک روز از زندگی عابد سلامه تریلری سهمگین و اندوهناک است. این اثر نه صرفاً روایتی موشکافانه از یک واقعیت، بلکه شفاف‌ترین تصویر از واقعیت زندگی روزمره‌ی مردم فلسطین است. (جاناتان فریدلند)
• این اثر کاوشی عمیق، گسترده و دل‌خراش را از زندگی فلسطین ارائه کرده و می‌کوشد تا عمق رنجی را که بر مردم فلسطین هموار شده است، به ما نشان دهد. (دیوید شالمن)

کتاب یک روز از زندگی عابد سلامه برای چه کسانی مناسب است؟

داستان واقعی یک روز از زندگی عابد سلامه شرح مختصری است درباره‌ی زیست ملتی که تمام دنیا در برابر نابودی و قتل‌عامش سکوت کرده و به دست قاتلانشان سلاح داده است. خواندن این داستان برای هر فردی، با هر موضع عقیدتی و سیاسی، که می‌خواهد گوشه‌ای از نسل‌کشی و مقاومت ملت فلسطین را نظاره کند و روحیه‌ی پرسش‌گری در او زنده است، ضرورت دارد.

در بخشی از کتاب یک روز از زندگی عابد سلامه: کالبد‌شکافی سوگواره بیت‌المقدس می‌خوانیم

احمد سیزده‌ساله هم همراه او به اتاق هادِئ رفت. احمد به مادرش گفت گریه نکند تا کار را برای هادِئ سخت‌تر نشود. هُدی تلاش کرد ترسش را کنترل کند، چون می‌دانست هر کوششی برای متوقف کردن سربازان زندگی پسرش را به خطر خواهد انداخت. تصور کرد که او را جلوِ مادرش بکُشند و بگویند دفاع از خود بوده است. هُدی می‌خواست هادِئ را در آغوش بکشد، اما اگر به او دست می‌زد، از هم می‌پاشید. از سربازان خواست اجازه بدهند کُتی زمستانی بردارد. هوا هنوز سرد بود. می‌خواست بداند کجا دنبالش بگردد. به او گفتند می‌تواند فرداصبح به شهرک هم‌جوار به نام معاله آدُمیم بیاید. هُدی دید که دستان هادِئ را با بند پلاستیکی بستند، از در به بیرونش راندند و از راه باغچه به یکی از جیپ‌های‌شان بردندش. حس کرد قلبش همراه هادِئ ترکش کرده است.

در طول دو هفته‌ی بعد، هُدی در جست‌وجوی هادِئ از یک مرکز بازداشت به مرکزی دیگر، از معاله آدُمیم به زندان عوفِر و از آن‌جا به مُسکوبیه در بیت‌المقدس و به گوش عِتصیون می‌رفت، و برای گذر از پست‌های بازرسی و ورود به شهرک‌هایی که صاحبان کارت‌های سبز بدان‌ها اجازه‌ی ورود نداشتند، از اجازه‌ی کار اونروایش استفاده می‌کرد. او هرگز هادِئ را ندید و نتوانست بفهمد کجا نگهش می‌دارند. نمی‌توانست چیزی بخورد، بخوابد، بخندد، لبخند بزند. نمی‌توانست هیچ‌کدام از غذاهای موردعلاقه‌ی هادِئ را بپزد. نمی‌خواست خانه‌اش را ترک کند و به جایی برود که مجبور باشد، با وجود رفتن هادِئ و غم عمیقش، مکالمه‌ای معمولی با کسی داشته باشد.

هُدی وکیلی فلسطینی با کارت آبی گرفت که از آن‌ها سه‌هزار دلار پول گرفت. اسماعیل از پرداخت پول خودداری کرد. او هادِئ و هُدی را مسبب بازداشت می‌دانست. چرا هادِئ بیرون می‌رفته و سنگ پرتاب می‌کرده و در مدرسه نبوده است؟ چرا هُدی او را بازنداشته است؟ برای هُدی این دیگر خارج از تحمل بود. اگر اسماعیل نمی‌خواست وظیفه‌ی پدری‌اش را انجام بدهد، هُدی دیگر او را در زندگی‌اش نمی‌خواست. با نقل جمله‌ای از قرآن که در آن خضر، بنده‌ی خداوند، همراه موسی عزیمت می‌کند، خواستار طلاق شد. به او گفت «اگر قبول نکنی، به همه خواهم گفت که تو میهن‌پرست نیستی و از پسرت حمایت نمی‌کنی.» هُدی فهمید که او را ترسانده است. اسماعیل طلاق را پذیرفت.