معرفی و دانلود کتاب پزشک خانواده - جلد دوم: در آیینه حقوق

معرفی کتاب پزشک خانواده - جلد دوم: در آیینه حقوق

کتاب پزشک خانواده - جلد دوم به قلم محسن داورزنی اثری پژوهش‌محور است که با کنکاش در مبانی حقوقی و فقهی به برنامه‌ی پزشک خانواده نظر انداخته است. نویسنده این کتاب به شکلی همه‌جانبه و با رویکرد پزشک خانواده، مبانی و ماهیت فقهی و حقوقی مسئولیت مدنی پزشکی را بررسی کرده و بر لزوم اصلاح و ایجاد تحول در نظام سنتیِ مسئولیت مدنی پزشکی در حوزه‌ی پزشکی خانواده تأکید می‌کند.

درباره‌ی کتاب پزشک خانواده - جلد دوم

مسئله‌ی بهداشت و سلامت در سراسر جهان امری تعیین کننده بر وضعیت یک جامعه است و در عین حال چالش‌های بسیاری را در دل خود دارد. قوانین و مسائل حقوقی در جنبه‌های مختلف حوزه‌ی پزشکی، یکی از این چالش‌ها به شمار می‌آید و واحد پزشکی خانواده که جایگاه پزشک خانواده، محوریت آن محسوب می‌شود نیز از این قاعده مستثنی نیست. ازاین‌رو، محسن داورزنی در کتاب پزشک خانواده - جلد دوم بر جنبه‌ی حقوقی این مقوله تمرکز کرده است.

این کتاب درواقع با هدف پاسخ‌گویی به جنبه‌های متعدد مسئولیت مدنی پزشک خانواده در بستر نظام حقوقی ایران به نگارش درآمده است و تلاش می‌کند تا چیستی نظام حقوقی حاکم بر امور پزشکی را روشن کند، حد و حدود مسئولیت مدنی پزشک خانواده را مشخص سازد و از چگونگی تعریف معیارهای خطا در حوزه‌ی پزشکی خانواده و نحوه‌ی ترسیم ابعاد آن سخن بگوید تا به این شکل پرسش‌ها، مسائل و ابهامات حول این موضوع را تا حد امکان رفع کند.

کتاب پزشک خانواده - جلد دوم چه مباحثی را شامل می‌شود؟

محسن داورزنی که تجربه‌های وکالت دادگستری و تدریس در دانشگاه را در کارنامه‌ی خود دارد، پس از اینکه در جلد اول کتاب پزشک خانواده به مرور پیشینه‌ی تاریخی و مفهوم جایگاه پزشک خانواده پرداخت و دیدگاه‌ها، اهداف و جایگاه این برنامه را در نظام حقوقی ایران و جهان بررسی کرد، در جلد دوم کتاب بر جنبه‌های فقهی و حقوقی دیگری ذره‌بین گذاشته است.

او مطالب این کتاب را نیز در طی دو بخش جامع، تدوین و تنظیم کرده است. در اولین بخش کتاب مبانی حقوقی مسئولیت مدنی را مرور می‌کند و به شکل تطبیقی این مبانی را در نظام‌های حقوقی جهان، فقه اسلامی و حقوق موضوعه ایران مورد بررسی قرار می‌دهد. سپس این بررسی را با رویکرد پزشک خانواده ادامه می‌دهد و پس از آن مشروعیت و معافیت اعمال و رفتار پزشک خانواده را واکاوی می‌کند.

نویسنده در بخش دوم کتاب، ارکان مسئولیت مدنی پزشک خانواده را برمی‌شمرد و از ضرورت اصلاح و ایجاد تغییر در نظام سنتی مسئولیت مدنی پزشکی در مورد برنامه‌ی پزشک خانواده سخن به میان می‌آورد. به این ترتیب اثری جامع را در اختیار مخاطبانش قرار می‌دهد. ناگفته نماند که کتاب پزشک خانواده - جلد دوم، این اثر حقوقی شایسته‌ی توجه را انتشارات داورگستر به عرصه‌ی چاپ و نشر رسانیده است.

کتاب پزشک خانواده - جلد دوم برای شما مناسب است اگر

• جلد اول این کتاب را مطالعه کرده‌اید و در پی کنکاش حقوقی بیشتری در این حوزه هستید.
• می‌خواهید نسبت به ماهیت فقهی و حقوقی برنامه‌ی پزشک خانواده به اطلاعات جامعی دست پیدا کنید.
• به عنوان پزشک، حقوق‌دان، دانشجو یا پژوهشگر در پی دستیابی به شناخت بهتری نسبت به جنبه‌های حقوقی و فقهی مسئولیت مدنی پزشک خانواده هستید.

در بخشی از کتاب پزشک خانواده - جلد دوم: در آیینه حقوق می‌خوانیم

به تبع قول مشهور امامیه و مادتین 319و 321 ق. م.ا قدیم تعهد پزشک، تعهد به نتیجه بوده است و با امکان اخذ برائت قبل از جراحی تعهد فوق بی اثر می‌شود اما در قانون جدید مجازات اسلامی (1392) مواد 495، 496، 497 ضمن تأیید تعهد به نتیجه و اخذ برائت، در فرایند درمان، به تعهد به وسیله هم در صورت عدم تقصیر پزشک و رعایت موازین فنی و علمی در علم و عمل اشاره شده است. در واقع دو نوع تعهد در کنار هم آورده شده است.

ماهیت تعهد پزشک خانواده در قوانین موضوعه ایران در این باره به صراحتاً مطلبی آورده نشده است و قوانین حاکم بر ماهیت تعهدات پزشکان بر آن صادق می‌باشد.

به نظر می‌رسد قوانین موضوعه ایران در این زمینه با توجه به پذیرش تعهد به نتیجه از یکسو و پذیرش اخذ برائت نیاز به بازنگری دارد و با توجه به اینکه پزشک و بیمار نمی‌توانند نتیجه همه فرایندهای درمان را تضمین کنند (شفا با خداست) پذیرش تعهد به وسیله برای ماهیت تعهد پزشکان و حیطه درمانی وظایف صحیح‌تر است. در بقیه وظایف محوله به پزشک خانواده که در مباحث آتی بحث خواهد شد تعهد به نتیجه صحیح به نظر می‌آید.

در نتیجه تعهد به وسیله یا تعهد به نتیجه کدامیک منطقی‌تر و به عدالت نزدیکتر و به واقعیات جامعه منطبق‌تر است؟

در مواردی از فرآیند درمان که به دلیل پیشرفت علم و دسترسی انسان به فناوری‌های نوین نتایج قطعی قابل دسترس است. تعهدات صاحبان حرف پزشکی از نوع نتیجه خواهد بود. مانند: اعضای مصنوعی، واکسیناسیون، انتقال خون.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
بخش اول: بررسی مبانی، ماهیت فقهی حقوقی مسئولیت مدنی پزشکی، مشروعیت و...
فصل اول: مروری بر مبانی حقوقی مسؤولیت مدنی، مسؤولیت مدنی پزشکی و پزشک خانواده
مبحث اول: مروری بر مبانی و نظریات حقوقی مسئولیت مدنی
گفتار اول: نظریات مطرح
بند اول: نظریه تقصیر
الف: نظریه قدیم تقصیر (تقصیر شخصی)
ب: نظریه تقصیر نوعی
بند دوم: نظریه فرض تقصیر
بند سوم: نظریه خطر
بند چهارم: نظریه تضمین حق
بند پنجم: نظریه قابل انتساب
بند ششم: نظریه مختلط
گفتار دوم: بررسی و نقد نظریات
گفتار سوم: بررسی تطبیقی مبانی حقوقی مسؤولیت مدنی در نظام‌های حقوقی جهان، فقه اسلامی و حقوق موضوعه ایران
مبحث دوم: حقوق پزشکی و مروری بر مبانی حقوقی مسؤولیت مدنی پزشکی و پزشک خانواده
گفتار اول: بررسی حقوق پزشکی در یک نگاه کلی
گفتار دوم: بررسی مبانی حقوقی مسؤولیت مدنی پزشکی با رویکرد پزشک خانواده
گفتار سوم: بررسی تطبیقی مبانی حقوقی مسؤولیت مدنی پزشکی در نظام‌های حقوقی جهان، فقه اسلامی و حقوق موضوعه ایران
گفتار چهارم: بیمه مسؤولیت مدنی پزشکی و جبران زیان‌های مادی و معنوی در نگاهی کلی
مبحث سوم: ماهیت تقصیر در مسئولیت مدنی پزشکی و پزشک خانواده
گفتار اول: تقصیر و انواع آن
گفتار دوم: تقصیر در حقوق موضوعه ایران
گفتار سوم: تقصیر پزشکی با رویکرد پزشک خانواده
فصل دوم: بررسی ماهیت حقوقی و فقهی مسؤولیت مدنی پزشکی با رویکرد پزشک خانواده
مبحث اول: بررسی انواع مسئولیت پزشکی با رویکرد پزشک خانواده
گفتار اول: مسئولیت اخلاقی
گفتار دوم: مسئولیت قانونی
گفتار سوم: مسئولیت مدنی
گفتار چهارم: مسؤولیت کیفری
گفتار پنجم: مسؤولیت انتظامی
مبحث دوم: ماهیت تعهدات پزشکی با رویکرد پزشک خانواده
گفتار اول: تعهد به وسیله
گفتار دوم: تعهد به نتیجه
گفتار سوم: تعهد نوعی (تعهد ایمنی)
گفتار چهارم: برخی مصادیق تعهد نوعی و آراء صادره
بند اول: مسؤولیت ناشی از نقص وسایل پزشکی و تولیدات بهداشتی
بند دوم: مسؤولیت ناشی از خون آلوده
بند سوم: مسؤولیت ناشی از آلودگی بیمارستانی
بند چهارم: زیان ناشی از واکسیناسیون اجباری و آزمایشات زیست پزشکی روی انسان
گفتار پنجم: بررسی تطبیقی ماهیت تعهدات پزشکی در نظام حقوقی جهان، اسلام، قوانین موضوعه ایران و فقه اسلامی
بند اول: انگلستان
بند دوم: اردن
بند سوم: الجزایر
بند چهارم: سوریه
بند پنجم: لبنان
بند ششم: مصر
بند هفتم: در نظام حقوقی ایران
مبحث سوم: قلمرو مسؤولیت پزشکی از نگاه پزشک خانواده
گفتار اول: مسؤولیت قهری
گفتار دوم: مسؤولیت قراردادی
گفتار سوم: مسؤولیت قراردادی از دیدگاه تطبیقی در جهان، حقوق موضوعه ایران و فقه اسلامی
گفتار چهارم: ماهیت قرارداد درمان
بند اول: مستقیم یا غیر مستقیم
بند دوم: لازم بودن
بند سوم: رضایی بودن
بند چهارم: نظریه‌های وکالت و نیابت
بند پنجم: نظریه جعاله بودن عقد درمان
بند ششم: اکراهی
بند هفتم: احسان
بند هشتم: تشریفاتی
بند نهم: نظریه اجاره بودن قرارداد معالجه
بند دهم: قرارداد نا معین
مبحث چهارم: بررسی ادله فقهی مسؤولیت مدنی پزشکی و تحلیل اسباب ضمان و قواعد حاکم بر آن در فقه اسلامی با رویکرد پزشک خانواده
گفتار اول: بررسی ادله فقهی مسؤولیت مدنی پزشکی
گفتار دوم: بررسی تحلیلی اسباب ضمان و قواعد حاکم بر مسؤولیت مدنی پزشکی در فقه اسلامی
بند اول: قاعده اتلاف
الف: انواع اتلاف
ب: مستند اتلاف
ج: ضمان اتلاف
د: ضمان منافع
بند دوم: قاعده تسبیب
بند سوم: قاعده لاضرر
بند چهارم: قاعده غرور
بند پنجم: قاعده تفویت
بند ششم: فعل و ترک فعل زیانبار
بند هفتم: اذن و اخذ برائت
الف: رضایت آزادانه و آگاهانه
ب: اخذ برائت
بند هشتم: بررسی ادله فقهی و مسؤولیت مدنی پزشک خانواده
فصل سوم: بررسی مشروعیت و معافیت اعمال و رفتار پزشک خانواده و موارد احصاء شده مسؤولیت ناشی از عدم اعمال و رفتار پزشک خانواده
مبحث اول: بررسی مشروعیت و معافیت اعمال و رفتار پزشک خانواده (شرایط عدم مسئولیت)
گفتار اول: کسب مجوزفعالیت
گفتار دوم: قصد معالجه
گفتار سوم: مشروع بودن اعمال
گفتار چهارم: رعایت موازین پزشکی و نظامات دولتی
گفتار پنجم: علل موجهه معافیت از جبران خسارت
بند اول: حکم قانون یا دستور مقام صالح قانونی
بند دوم: اذن یا اخذ رضایت و برائت
بند سوم: اضطرار
بند چهارم: تحذیر
بند پنجم: رضایت متضرر (زیان دیده)
گفتار ششم: علل خارجی معافیت از جبران خسارت
بند اول: قوه قاهره
بند دوم: تقصیر زیان‌دیده (تقصیر بیمار)
بند سوم: تقصیر شخص ثالث
مبحث دوم: موارد احصاء شده مسؤولیت پزشک خانواده، ناشی از عدم اعمال و رفتار پزشک خانواده
گفتار اول: اجرای دستورالعمل‌های وزارت بهداشت و درمان و مراکز قانونی و سازمان نظام پزشکی در خصوص پزشک خانواده
گفتار دوم: طی کردن دوره‌های پزشک خانواده
گفتار سوم: انجام اقدامات پیشگیرانه
گفتار چهارم: ویزیت (معاینه بیماران)
گفتار پنجم: تشخیص بیماری
گفتار ششم: مراقبت‌های ویژه
بند اول: مراقبت از زنان باردار
بند دوم: تنظیم خانواده
بند سوم: مراقبت از سلامت کودکان
بند چهارم: واکسیناسیون کودکان
بند پنجم: مراقبت از سلامت سالخوردگان
گفتار هفتم: محافظت از اسرار بیمار
بند اول: ارائه اطلاعات به بیمار
بند دوم: ارجاع بیمار به سطوح بالاتر درمانی
بند سوم: تبادل اطلاعات، تنظیم و ارائه گزارش های موردنیاز و ضروری
گفتار ششم: مدیریت سلامت خانواده و محیط کار
بند اول: مدیریت سلامت خانوار
بند دوم: مدیریت سلامت محیط‌های جمعی
بند سوم: مدیریت سلامت روانی جامعه
گفتار هفتم: تدبیر فوریت‌ها
بخش دوم: ارکان مسئولیت مدنی پزشکی و لزوم اصلاح و تغییر و تحول در نظام سنتی مسئولیت مدنی پزشکی با رویکرد پزشک خانواده
فصل اول: ارکان مسؤولیت مدنی پزشکی با رویکرد پزشک خانواده
مبحث اول: احراز تحقق خسارت
گفتار اول: ضرر و انواع آن
گفتار دوم: شرایط ضرر قابل مطالبه
گفتار سوم: اوضاع و احوال مؤثر بر تعیین میزان خسارت
مبحث دوم: بررسی خطای پزشک خانواده با اقتباس از خطای پزشکی
گفتار اول: خطای پزشک خانواده
بند اول: قصور یا تقصیر پزشک خانواده
بند دوم: بی‌احتیاطی
بند سوم: بی‌مبالاتی
بند چهارم: عدم مهارت
بند پنجم: عدم رعایت نظامات دولتی
گفتار دوم: معیار سنجش خطای پزشک خانواده
گفتار سوم: برخی مصادیق عمومی خطای پزشک خانواده
بند اول: عدم وجود رضایت‌نامه و برائت‌نامه
بند دوم: اشتباه علمی در تشخیص و معالجه
بند سوم: اهمال در تشخیص
بند چهارم: خطا در عمل جراحی
بند پنجم: عدم پیشگیری از تسری زیان
بند ششم: مراقبت و محافظت از عده ای از اشخاص
بند هفتم: مراقبت از زنان باردار
بند هشتم: تنظیم خانواده
بند نهم: بررسی وضعیت سلامت دهان و دندان کودکان
بند دهم: خودداری از کمک به مصدومین در فوریت‌ها
بند یازدهم: تقصیر در بازآموزی و به روزرسانی اطلاعات علمی
مبحث سوم: بررسی رابطه علیت و سببیت بین ضرر و فعل یا ترک فعل پزشک خانواده
گفتار اول: بررسی اقوال و قواعد حاکم بر رابطه علیت و سببیت در فقه اسلامی
گفتار دوم: قاعده اتلاف
گفتار سوم: قاعده تسبیب
گفتار چهارم: قاعده تعدد اسباب
بند اول: بررسی اسباب طولی
الف: قاعده سبب اقوی
ب: قاعده سبب مقدم
ج: قاعده سبب مؤخر (متصل به نتیجه)
بند دوم: بررسی اسباب عرضی
الف: بر مبنای درجه تقصیر
ب: نظریه نسبت تأثیر
ج: قاعده تقسیم مسؤولیت به تساوی
د: مسئولیت ناشی از فعل غیر
ه: مسؤولیت تضامنی
و: نظریه سبب پویا (دینامیک)
ز: نظریه سبب متعارف
بند سوم: اسباب اجمالی
الف: تخییر قاضی
ب: تعیین سبب مسئول با قرعه
ج: توزیع مسؤولیت
د: جبران خسارت زیان دیده از بیت المال
فصل دوم: لزوم اصلاح و تغییر و تحول در نظام سنتی مسئولیت مدنی پزشکی با رویکرد پزشک خانواده (تلفیق موارد سنتی و نوین)
مبحث اول: لزوم تغییر و تحول و اصلاح نظام سنتی مسؤولیت مدنی پزشکی با اقتباس از قوانین حقوق پزشکی فرانسه
گفتار اول: گسترش مفهوم تقصیر، روش‌های تسهیل اثبات تقصیر
گفتار دوم: نظریه تقصیر مجازی
گفتار سوم: نظریه فرض سببیت و تحول در احراز و ایجاد سببیت
گفتار چهارم: بهره‌مندی از روش اثباتی (نفی سایر اسباب)
گفتار پنجم: نظریه برابری اسباب و شرایط
گفتار ششم: نظریه از دست دادن فرصت
مبحث دوم: راه‌های ایجاد تغییر در نظام سنتی مسؤولیت مدنی پزشکی با رویکرد پزشک خانواده در نظام حقوقی ایران
گفتار اول: استفاده از تاسیس تعهد ایمنی
گفتار دوم: ایجاد سیستم نظام خاص جبران خسارت
بند اول: تأسیس صندوق تضمین
بند دوم: بیمه بیمار
بند سوم: برقراری بیمه مسؤولیت مدنی پزشک خانواده
الف: جبران زیان‌های مادی بیمار
ب: جبران زیان‌های معنوی بیمار
نتیجه‌گیری
1- پزشک خانواده، حق بر سلامتی وعدالت در سلامت
2- بحث بر ماهیت حقوقی اجرای برنامه پزشک خانواده در نظام سلامت
3- بحث بر تغییر وتحول نظام سنتی مسؤولیت مدنی پزشکی در نگاه کلی
4- مسؤولیت مدنی پزشک خانواده در حقوق موضوعه ایران (نظریه نهایی)
پیشنهادات
منابع و ماخذ